Samenvatting

In ons werk als logopedist zien wij dagelijks kinderen met (ernstige) spraak- en taalproblemen (ESM). Wanneer deze kinderen enige tijd in behandeling zijn spreken ouders en/of school vaak het vermoeden uit dat er naast de spraak- en taalproblemen sprake is van dyslexie. Dit is meestal vanaf eind groep drie of later. Het valt op dat deze kinderen achter blijven op de toetsen voor lezen en/of spelling. Het komt ook voor dat ouders het gevoel hebben dat hun kind niet voldoende meekomt met het leesonderwijs. Nu wij de studie voor taal- en dyslexiespecialist volgen zijn wij ons meer bewust van de kenmerken die kunnen duiden op, of risicofactoren zijn, voor wat later dyslexie blijkt te zijn. Vaak herkennen we deze bij kinderen met (ernstige) spraak- en taalproblemen, alleen weten we niet of kinderen met (ernstige) spraak- en taalproblemen ook daadwerkelijk vaker dyslectisch blijken te zijn. Behoren deze kinderen tot een risicogroep?
Wij merken in de praktijk dat het lastig is onze rol voor deze kinderen te bepalen. Dit komt mede omdat we onvoldoende kennis hebben over de relatie tussen spraak- en taalproblemen en leesproblemen / dyslexie. Dit uit zich op het gebied van signalering en begeleiding maar ook op het gebied van het geven van advies aan ouders. Wat zijn de verantwoordelijkheden van de logopedist? Op welk vlak kan de logopedist adviseren en op welk vlak niet? Wanneer moet er worden doorverwezen en naar wie? Doordat wij in de praktijk regelmatig ESM kinderen behandelen die ook dyslectisch blijken te zijn, vermoeden wij dat er een relatie bestaat tussen ESM en dyslexie. Wij zouden graag meer willen betekenen voor deze groep kinderen door ons meer te verdiepen in deze relatie op het gebied van signaleren, begeleiden en adviseren, zodat wij ESM kinderen met leesproblemen / dyslexie en hun ouders in de toekomst beter kunnen begeleiden. Ik denk dat dit niet alleen voor onszelf relevant is maar dat ook andere logopedisten meer zouden willen weten over dit onderwerp. Wij horen in het werkveld vaker van collega´s dat ze steeds meer te maken krijgen met kinderen die binnen komen met een spraak- taalprobleem en later dyslectisch blijken te zijn. Vaak geven deze collega's aan onvoldoende kennis met betrekking tot deze problematiek te hebben om hier goed mee om te kunnen gaan. Om deze reden hebben we besloten ons praktijkonderzoek beiden hierop te richten zodat we het breder kunnen benaderen en zoveel mogelijk kennis op kunnen doen. Het onderzoek zal plaatsvinden binnen het cluster 2 onderwijs, op twee scholen. Aafke van der Schaaf zal het praktijkgedeelte op de Skelp in Drachten uitvoeren en Susanna van der Woude doet dit op de Tine Marcusschool in Groningen. Er is gekozen voor cluster 2 scholen omdat deze scholen gericht zijn op kinderen met ESM en / of slechthorendheid.