Samenvatting

Bij 2.4 procent van de Nederlandse bevolking leidt Temporormandibulaire disfunctie (TMD) tot geïndiceerde behandeling. Hoofdpijn is de tiende meest invaliderende aandoening voor zowel mannen als vrouwen. Personen met zowel hoofdpijn als TMD klachten hebben bovengemiddeld last van depressies. TMD en Hoofdpijn hebben dus beiden een grote impact op de bevolking. Deze verkennende literatuurstudie wordt geschreven naar aanleiding van ervaringen uit de fysiotherapie praktijk dat TMD en hoofdpijn vaak tegelijk lijken te worden aangetroffen.
De vraagstelling is nu of er daadwerkelijk een relatie bestaat tussen primaire hoofdpijnklachten en Temporomandibulaire disfunctie.
Methode: In de database Pubmed is gezocht naar onderzoeksartikelen over de relatie tussen hoofdpijn en TMD. De daarbij gevonden 11 randomized controlled trials (RCT)'s zijn aan de hand van de QUOROM statement checklist gescoord. De artikelen die geselecteerd zijn geven informatie over TMD en over hoofdpijn in relatie tot TMD. Gebruikte trefwoorden: Headache, primaire headache, Temporomandibular dysfunction, orofascial, masticatory muscles, hypertonic, Electromyography, tension-type headache, Prevalence.
Resultaten: Verschillende studies hebben aangetoond dat er een correlatie bestaat tussen de ernst en de frequentie van hoofdpijn en TMD. Glaros et al.-2007 geven een correlatie aan tussen de orale parafunctionele gewoontes bij TMD patiënten en de groep van hoofdpijnpatiënten. Ciancaglini et al.-2000 tonen aan dat hoofdpijn significant meer voorkomt bij personen met TMD symptomen dan bij personen zonder TMD symptomen, ( P= 0.002). Gonçalves et al.-2011 beschrijven een significante correlatie tussen de gradatie van TMD pijn en de gradatie van hoofdpijn P < 0.001 Verder is er een significante correlatie aangetoond tussen de gradatie van TMD en de frequentie van hoofdpijn met een P < 0.001. Anderson et al.-2010 hebben door middel van een trendanalyse aangetoond dat er een substantiële verergering optreedt van alle TMD tekenen en symptomen bij een verhoogde frequentie van de temporale hoofdpijn.
Conclusie: De diverse onderzoeken tonen aan dat er een sterke relatie is tussen hoofdpijnklachten en TMD. Dit is zowel binnen een hoofdpijnpopulatie als binnen een algemene bevolkingspopulatie. Welke categorie hoofdpijn optreedt in combinatie met TMD kan op dit moment nog niet met zekerheid worden aangegeven, hiervoor is aanvullend gerandomiseerde klinisch onderzoek nodig. Voor de fysiotherapie is het aan te bevelen om bij het onderzoeken van patiënten met hoofdpijnklachten ook het kauwstelsel in het onderzoek mee te nemen.