Samenvatting

Dit onderzoek is in overleg met de directie van Mentes para el Futuro (vanaf nu Mentes genoemd) te Guatemala tot stand gekomen. Zij richten zich op de zorg van families uit de lagere sociale klasse van Quetzaltenango. Zij zagen de meerwaarde van beeldend werk waardoor er is besloten om op basis van dit onderzoek een handleiding te ontwerpen voor vrijwilligers (ook deze is toegevoegd aan het bestand). De vrijwilligers hebben allen een achtergrond in Social Work (geen behandelaars), daarom is er gekozen om het onderzoek te focussen op het begeleidende aspect. Het onderzoek richt zich op kinderen die emotioneel verwaarloosd zijn omdat Spinhoven (2012) aantoonde dat de gevolgen hiervan sterker zijn dan dat van fysieke mishandeling of seksueel misbruik (wat ook voorkomt bij Mentes).
Er is geen literatuur over hoe beeldende activiteiten ingezet kunnen worden bij deze doelgroep. Dit onderzoek zou daar een eerste stap in kunnen zijn.

De volgende hoofdvraag is onderzocht door middel van literatuur, participerende observaties en interviews: Hoe kunnen beeldende activiteiten ingezet worden bij Guatemalteekse kinderen uit de lagere sociale klasse in de leeftijd van 5 tot en met 17 die emotioneel verwaarloosd worden?
Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat beeldende activiteiten raadzaam zijn omdat deze culturele grenzen overschrijden. Kinderen kunnen zich hierdoor beter ontspannen en hun emoties uiten. Thuis mist men de ruimte om hieraan te werken, dit biedt het beeldend materiaal hen wel. Met name procesgerichte opdrachten en kleurplaten lijken bij te kunnen dragen aan het behalen van deze doelen. De vrijwilliger dient een houding aan te nemen die respect, veiligheid, discipline uitstraalt, waarbij hij/zij het kind aanmoedigt en steunt in zijn werk. Tot slot moet de vrijwilliger het kind structuur kunnen bieden.