Samenvatting

Dit onderzoek is verricht in de gemeente Waddinxveen met als opdrachtgever de jeugdregisseur. Het onderzoek gaat over de aanpak van signalering onder jongeren. Ondanks dat er al initiatieven waren genomen, was er nog geen aanpak gevonden die goed loopt. Het was niet duidelijk waarom die initiatieven geen gewenst effect hebben gehad. De wens is geweest om te onderzoeken hoe alle betrokken ketenpartners van mening zijn over de huidige aanpak en de te stellen aanpak rondom signalering onder jongeren, om aan te kunnen geven hoe de aanpak het beste kan worden ingericht.

Ten eerste moest de huidige aanpak van signalering in kaart worden gebracht, omdat duidelijk moest worden welke aanpak er momenteel in de praktijk wordt gehanteerd. Om aan te kunnen geven wat behouden moet worden en wat verbeterd moet worden in de aanpak, moesten de ervaringen van alle betrokken ketenpartners worden onderzocht. Om aan te wijzen waar de kansen van de aanpak signalering liggen, moesten de opvattingen van de ketenpartners over de meest gewenste aanpak in kaart worden gebracht. Omdat het onderzoek leidt tot beleidsaanbevelingen, is er sprake van een adviserend onderzoek. Uit deze argumentatie is de volgende centrale vraag ontstaan: Hoe kan de aanpak van signalering onder jongeren van de gemeente Waddinxveen, gebaseerd op de ervaringen en opvattingen van de ketenpartners het beste worden ingericht?

Uit de resultaten blijkt dat alle ketenpartners het heel goed vinden dat er wordt ingezet op preventie en signalering door de gemeente Waddinxveen. Het draagt zeker bij aan het voorkomen van problemen bij kinderen en jongeren en daarnaast is het kostenbesparend. Alle ketenpartners werken stuk voor stuk met hun eigen aanpak rondom signalering. Kenmerkend voor deze verschillende aanpakken is wel dat de meeste partners zo snel mogelijk willen inzetten op het signaal en gelijk in contact treden met het gezin. In de signaleringsketen hebben de ketenpartners allemaal een (gedeelde) rol. Zo is er de adviserende rol, de coördinerende en faciliterende rol, de uitvoerende signaleringsrol en de uitvoerende hulpverleningsrol. Uit de ervaringen over de aanpak blijkt dat deze rollen moeten blijven zoals ze momenteel zijn ingericht.

Het onderling samenwerken tussen de partners is ook een belangrijk punt. Bij sommigen loopt het goed, bij anderen wat minder. De samenwerking zou beter verlopen als het aanbod en de rollen onderling duidelijk zijn en er meer persoonlijk contact is. Opvallend is de conclusie dat de basis om actief te signaleren al ontwikkeld is. Het gebruik van die middelen zou erg wenselijk zijn. Het herinrichten van het signaleringsoverleg is noodzakelijk. Bij het overleg worden momenteel partners betrokken die zelf niet signaleren. Met de logische uitkomst dat het overleg niet goed loopt. Het delen van informatie is het grootste struikelpunt in de onderlinge samenwerking. Door de verschillen in wetgeving is het lastig om samen te werken. Opvallend is dat er ook geen eenheid in deze discussie kan ontstaan, omdat het een gevoelsmatige kwestie is. Signalering kan het beste in een zo vroeg mogelijk stadium plaatsvinden. Dus signalering onder jongeren is niet ideaal. Ook is geconcludeerd dat het lokaal organiseren van de zorg wenselijk is. Zo kan er laagdrempelige zorg worden aangeboden en er kan een kleinschalige maar effectieve aanpak worden gekozen.

Preventief werken en signalering moeten worden doorgezet en doorontwikkeld. De samenwerking tussen de ketenpartners moet verbeterd worden op het gebied van persoonlijk contact. Om het aanbod en de rollen van de ketenpartners onderling zo duidelijk mogelijk te krijgen is het daarnaast een aanbeveling om een digitale sociale kaart te ontwikkelen. Jeugdmatch moet weer structureel terugkomen in de werkwijze van de ketenpartners. Ook moeten alle partners die werken met jeugd eens overleggen hoe zij het nieuwe signaleringsoverleg willen inrichten. Er wordt ook aanbevolen om het signaleren in een zo vroeg mogelijk stadium op te starten en de mogelijkheden hieromtrent te gaan onderzoeken. Ten slotte is de aanbeveling gedaan om te bekijken welke mogelijkheden er zijn om flexplekken voor de ketenpartners bij elkaar te creëren.