Samenvatting

In dit onderzoek is onderzocht hoe het gebruik van technieken van het handelingsmodel (Groenestijn, Borghouts, & Janssen, 2011) versterkend ingezet kan worden tijdens de rekeninstructie, zodat de leerlingen de overstap van concreet naar abstract rekenen kunnen maken. De aanleiding voor het onderzoek was de veel voorkomende discrepantie tussen de resultaten van de methode-gebonden toetsen en de CITO toetsen, die vragen opriep bij ouders en leerkrachten. Vanuit het werkveld kwam de vraag of het maximale rendement uit de instructie gehaald werd. Het onderzoek is uitgevoerd in cluster 3/4 op een Integraal Kind Centrum, wat bestaat uit vier groepen, vier leerkrachten en 92 leerlingen. Uit de gelezen literatuur kwam naar voren dat het bij de fase van begripsvorming (stap 1 van het hoofdlijnenmodel) niet handig is om de Directe Instructie (Veenman, 1992) te gebruiken, maar de leerlingen juist handelend bezig te laten zijn (Buter & Mulder, 2016/2017). Door middel van observaties, video-observaties en enquêtes onder leerkrachten en leerlingen zijn de resultaten van dit onderzoek verkregen. Het onderzoek toont aan dat de, bij het onderzoek betrokken, leerkrachten, door het gebruik van technieken van het handelingsmodel, ervaren dat leerlingen beter in staat zijn om te begrijpen wat ze aan het doen zijn bij het oplossen van een rekenprobleem. Ook hebben de leerkrachten leren kijken naar leerlingen volgens de niveaus van het handelingsmodel. Geadviseerd wordt om deze manier van werken in de groepen 3/4 door te zetten in de groepen 5 tot en met 8, zodat alle leerkrachten op dezelfde manier omgaan met het geven van instructie en de leerlingen uiteindelijk weten waarom ze een rekenprobleem op een bepaalde manier oplossen en ook de stap van concreet naar abstract rekenen kunnen maken. Hierbij kunnen de leerkrachten ondersteund worden door de rekenspecialist.