Samenvatting

Tegenvallende spellingresultaten in groep 5 van de onderzoeksschool zijn de aanleiding voor dit onderzoek. Er is bij de leerkrachten de behoefte ontstaan om de spellinglessen leuker, afwisselender en efficiënter te maken. Daarom wil men, naast de bestaande werkbladen van de methode, gebruik maken van andere werkvormen, zodat de leerlingen gemotiveerd blijven tijdens de spellinglessen en de toetsresultaten verbeteren. Om te komen tot het antwoord op de onderzoeksvraag, bestaat het eerste deel van dit onderzoek uit een verkenning vanuit de literatuur. De spellingontwikkeling bij kinderen wordt beschreven aan de hand van het leren spellen, verschillende spellingstrategieën en de spellingvoorwaarden. Ook wordt er ingegaan op effectief spellingonderwijs. Hierbij zijn een doelgerichte instructie en effectieve werkvormen kernbegrippen. Voor het praktische gedeelte van dit onderzoek is gekozen voor een actieonderzoek. De opzet van het onderzoek is experimenteel. Er wordt gewerkt met een experimentele groep en een vergelijkbare controlegroep. Het onderzoek is gedurende vier maanden uitgevoerd in groep 5 van de onderzoeksschool. Om de beginsituatie van het spellingonderwijs op de onderzoeksschool in kaart te brengen heeft er een interview met de leerkracht en een observatie in de klas plaatsgevonden. Middels vragenlijsten is de motivatie en spellingbeleving van de leerlingen uit experimentgroep gemeten. Gedurende de interventieperiode heeft de experimentgroep 2x per week de spellingstof verwerkt met behulp van coöperatieve werkvormen. De controlegroep verwerkte de spellingstof op die momenten door middel van het individueel maken van een kopieerblad. De overige 3x per week dat er aan spelling is gewerkt hebben zowel de experimentgroep als de controlegroep de spellingstof op dezelfde manier verwerkt. Zowel uit de literatuur als de praktijk blijkt dat het wel degelijk mogelijk en effectief is om coöperatieve werkvormen in te zetten als aanvulling op de individuele schriftelijke spellingoefening en dat deze werkvormen door de leerlingen als meer motiverend en uitdagend worden beoordeeld. Het inzetten van coöperatieve werkvormen tijdens de spellinglessen heeft geleid tot individuele verbetering van de spellingresultaten, echter niet tot significante verbetering van de gemiddelde spellingresultaten in groep 5 van de onderzoeksschool