Samenvatting

Mijn naam is Monique Wijnands en ik ben werkzaam op een reguliere basisschool van ongeveer 250 leerlingen. In samenwerking met Heidi Lukassen, wil ik, als begeleider, bijdragen aan een verbetering van het pedagogisch klimaat op onze school. In het onderzoek staat de volgende hoofdvraag centraal: Hoofdvraag: Welke aanbevelingen kunnen we, als begeleiders, geven ter bevordering van een schoolbreed, veilig pedagogisch klimaat? Binnen de hoofdvraag heb ik gekozen om me te richten op de volgende onderzoeksvraag: Onderzoeksvraag: Op welke wijze en in welke mate dragen mijn oplossingsgerichte begeleidingsinterventies bij aan het verkleinen van de handelingsverlegenheid van de leerkracht van groep 6 omtrent de aanpak van een leerling met externaliserende gedragsproblematieken? De aanleiding van dit onderzoek is zowel de invoering van Passend Onderwijs als de handelingsverlegenheid die door leerkrachten wordt ervaren, daar waar het de aanpak van leerlingen met externaliserende gedragsproblematieken betreft. Het doel van het onderzoek is om als begeleider(s) een bijdrage te leveren aan een veilig pedagogisch klimaat binnen de groep met als uiteindelijk doel om binnen de school een veilig pedagogisch klimaat te realiseren waarin de leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen. Het theoretisch kader is gericht op het pedagogisch klimaat, externaliserend gedrag en oplossingsgericht begeleiden. Het praktijkgericht onderzoek is gestart met het achterhalen van de interactieproblemen van M. in de groep en de aanpak van de leerkracht met behulp van beeldobservaties en de interactiewijzer (Verstegen & Lodewijks, 2014). Op basis daarvan zijn er gedurende zes weken oplossingsgerichte begeleidingsinterventies ingezet. Hierbij is gebruik gemaakt van beeldbegeleiding en semigestructureerde gesprekken met een oplossingsgerichte insteek. Vervolgens heeft er een eindmeting plaatsgevonden om in kaart te brengen in welke mate, in de beleving van de leerkracht en de leerling zelf, de handelingsverlegenheid is afgenomen en het gedrag van M. is verbeterd. De conclusie die kan worden getrokken naar aanleiding van het onderzoek is dat oplossingsgerichte begeleiding in combinatie met beeldbegeleiding in deze situatie een positieve bijdrage heeft geleverd aan het pedagogisch klimaat, doordat de handelingsverlegenheid van de leerkracht is afgenomen met betrekking tot de aanpak van de leerling met externaliserende gedragsproblematieken. Hierbij is van belang dat de leerkracht openstaat voor begeleiding en bereid is om te veranderen. Daarnaast moet de begeleider openstaan voor feedback om goed af te kunnen stemmen op de behoeften van de, te begeleiden, leerkracht. Deze kan aangeven welke begeleidingsvaardigheden helpend zijn.