Samenvatting

Inleiding:
In het huidig bewegingsonderwijs wordt met een overgrote meerderheid van 92,2%-95% expliciete leermethodes toegepast. Impliciet leren heeft een bescheiden rol maar kan volgens diverse studies van grote waarde zijn, echter is dit nog niet wetenschappelijk bewezen. In dit onderzoek wordt dit nader onderzocht evenals welk effect impliciet- of expliciet leren kan hebben op het gevoel van plezier van de leerlingen. In een leerproces mag plezier niet worden onderschat, het leren kan dan van hogere, duurzamere en snellere kwaliteit zijn.

Methode:
Dit onderzoek is uitgevoerd met 19 leerlingen van het regulier basisonderwijs. De klas is in twee heterogene groepen verdeeld op basis van leeftijd, geslacht en relationeel vlak. Gedurende het onderzoek is getracht de interventiegroep uitsluitend te onderwijzen met een impliciete leermethode en de controlegroep uitsluitend met een expliciete leermethode. Het onderzoekstraject bestond uit zeven weken. Een nulmeting in week één, drie weken bestaande uit drie interventies, een eindmeting in de vijfde week, een retentieperiode van twee weken en vervolgens een retentiemeting in week zeven. Tijdens de meetmomenten werd het niveau van de leerlingen vastgesteld omtrent het testitem mikken van de Onderwijsgeschikte Motorische Test van Gelder en Stroes (2013). Tijdens de nul- en eindmeting werd het gevoel van plezier gemeten.

Resultaten:
De resultaten geven aan dat een expliciete leermethode resulteert in een positiever oefen- en leerresultaat en een impliciete leermethode leidt tot een hogere mate van plezier. In praktijk bleek het lastig om de interventiegroep uitsluitend met een impliciete leermethode te onderwijzen. Doch werd de interventiegroep gedurende het onderzoekstraject voor 41,3% impliciet onderwezen.

Conclusie:
Uit dit onderzoek blijkt dat een expliciete leermethode, in tegenspraak met verschillende literatuur, leidt tot een beter oefen- en leerresultaat omtrent het testitem mikken dan een impliciete leermethode. Daarentegen resulteerde impliciete leermethode in een hogere mate van plezier. Echter door de geringe grootte van de onderzoeksgroep en omdat er enkel één bewegingsvaardigheid is toegepast, kunnen de resultaten niet gegeneraliseerd (externe validiteit) worden. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen wat de potentie van impliciet leren in het bewegingsonderwijs kan zijn. De resultaten lijken aan te geven dat een combinatie van beide leermethodes de meest effectieve optie is.