Samenvatting

Vanuit de opleiding Master SEN Interne begeleiding, heb ik onderzoek gedaan naar het instrueren, begeleiden en remediëren van de leerkracht aan leerlingen die een onvoldoende score behalen op de CITO Spelling, met het doel de spellingresultaten te laten stijgen. De aanleiding van het onderzoek is ontstaan door twee factoren. De eerste reden waardoor dit onderzoek is ontstaan zijn de teruglopende resultaten door de gehele school op het gebied van spelling. Niet alleen leerlingen met dyslexie of een andere beperking, ook andere leerlingen laten resultaten zien die tegenvallen. Naast de teruglopende resultaten komt daarbij mijn eigen handelingsverlegenheid op het gebied van spellingonderwijs om de hoek kijken als tweede reden. Ik voelde mezelf niet voldoende bekwaam om deze leerlingen te instrueren, begeleiden en remediëren. Zowel in mijn rol van leerkracht als interne begeleider kwam ik tekort op het gebied van spelling. Door hierover in gesprek te gaan met de directie, de intern begeleiders en de leerkrachten merkte ik dat ik niet de enige was met deze vragen. De gehele school was op zoek naar antwoorden. Reden genoeg om dit als onderwerp voor dit onderzoek te gebruiken. Vandaar de onderzoeksvraag: 'Hoe kunnen de leerkrachten de leerlingen die uitvallen bij de CITO het beste instrueren, begeleiden en remediëren op het gebied van spelling, zodat hun spellingresultaten stijgen?' In hoofdstuk 1 beschrijf ik de aanleiding van dit onderzoek. Hierin wordt een beeld geschetst van de teruglopende spellingresultaten en mijn handelingsverlegenheid. Ook worden in hoofdstuk 1 de doelen beschreven die ik wil bereiken met dit onderzoek. Om de onderzoeksvraag te beantwoorden ben ik gestart met een literatuuronderzoek. In de literatuur ben ik op zoek gegaan naar antwoorden op de theoretische deelvragen 'Hoe ziet goed spellingonderwijs eruit?' en 'Hoe begeleid je kinderen met een spellingachterstand?' Deze theorie beschrijf ik in hoofdstuk 2. Dit onderzoek is gebaseerd op het boek 'Basisprincipes praktijkonderzoek' (Harinck, 2010).Door de stappen van dit boek systematisch te doorlopen is er een onderzoek ontstaan dat dichtbij de dagelijkse praktijk ligt. Na het literatuuronderzoek is de onderzoeksmethodologie tot stand gekomen. Dit wordt beschreven in hoofdstuk 3. Deze methodologie is ingezet om de antwoorden op de onderzoeksvragen te verscherpen. Een enquête en een kijkwijzer worden ingezet om antwoorden te zoeken op de onderzoeksvraag 'Wat wordt er op dit moment gedaan bij leerlingen die uitvallen op de CITO Spelling? De CITO Spelling is ingezet om de uiteindelijke resultaten van de leerlingen te meten. Middels de enquête en de gestructureerde observaties ben ik gaan onderzoeken hoe spelling in de praktijk onderwezen wordt in de groepen 5. Deze gegevens heb ik steeds geanalyseerd en besproken met de leerkrachten van de groepen 5 in een coachingsgesprek. Daarnaast hebben er momenten van scholing plaatsgevonden. Het eerste scholingsmoment was een presentatie aan de leerkrachten van de groepen 5 en de directie. Deze presentatie bevatte theoretische en praktische informatie over 'Effectief Spellingonderwijs' met daarbij een koppeling naar de taal- en spellingmethode 'Taal Actief'. De achterliggende gedachte hierbij was dat de theorie direct inzetbaar moest zijn en aansloot binnen de dagelijkse praktijk in groep 5. Het tweede moment van scholing bestond uit het bekijken van videobeelden van een effectieve spellingles. Met behulp van deze beelden spiegelden de leerkrachten hun eigen leerkrachtgedrag om zich op die manier bewust te worden van hun eigen leerproces. Wat gaat al goed? Waar liggen nog knelpunten? De data die ik verzameld heb via de verschillende onderzoeksinstrumenten, heb ik geanalyseerd en geïnterpreteerd. Dit is te lezen in hoofdstuk 4. Ik heb 3 meetmomenten gehad binnen mijn onderzoek, de startmeting, de tussenmeting en eindmeting. Na het analyseren van de data zijn er conclusies getrokken, deze staan in hoofdstuk 5 beschreven. Hierin geef ik ook antwoord op mijn onderzoeksvraag en de hierbij aansluitende deelvragen. Met hieruit volgend mijn aanbevelingen voor de school m.b.t. het begeleiden, instrueren en remediëren van leerlingen die uitvallen op de CITO Spelling. In hoofdstuk 6 evalueer ik dit onderzoek. Hierin reflecteer ik op mijn handelen, mijn ervaringen, het proces en de opbrengsten van het onderzoek