Samenvatting

Samenvatting
De opvoeding van Somalische jongens en meisjes: Een kwalitatief onderzoek naar de seksespecifieke opvoeding in Somalische vluchtelingengezinnen.
De hoofdvraag van dit onderzoek is: Hoe kunnen leidsters Spel aan Huis het beste omgaan met de seksespecifieke opvoeding in Somalische vluchtelingengezinnen?
Om deze vraag goed te kunnen beantwoorden, zijn er deelvragen opgesteld waarop het antwoord eerst gezocht moest worden:
Wat is Spel aan Huis?
Wie zijn de Somalische vluchtelingengezinnen?
Waar komen ze vandaan?
Wat zijn hun opvoedingsdoelen?
Wat zijn de Nederlandse opvoedingsdoelen?
Wat zijn de verschillen tussen jongens en meisjes?
Hoe ziet de seksespecifieke opvoeding eruit in Nederland?
Hoe ziet de seksespecifieke opvoeding eruit in Somalische gezinnen?
De doelstelling van deze scriptie is iedereen die op een (on)professionele manier in contact komt met een Somalisch vluchtelingengezin meer inzicht te geven in de situatie van het gezin. Het zal ten goede komen aan de hulpverlening in deze gezinnen omdat er beter aangesloten kan worden op de cultuur en behoeften van het gezin.
Door literatuuronderzoek is er een beeld neergezet van de Somalische gezinnen en hun achtergrond. Het is belangrijk om meer te weten van de gezinnen alvorens conclusies te trekken. Somalische ouders maken volgens de literatuur verschil tussen jongens en meisjes, zij hebben andere verwachtingen van hen. De Somalische en Nederlandse cultuur staan in één hoofdstuk beschreven door Hofstede (1991) en Nieuwhof en Mohamoud (2000). Het nut van de het project Spel aan Huis wordt daar duidelijk als blijkt dat de culturen op alle punten verschillen. De rol van de speelleidster als opvoedingsondersteuner is van groot belang omdat zij een schakel is tussen de gezinnen en de Nederlandse voorzieningen voor de jeugd. Ook is de Nederlandse (seksespecifieke) opvoeding beschreven. De feminiene cultuur die in Nederland heerst, heeft invloed op de verwachtingen en opvoeding van de Nederlandse jongens en meisjes.
Tijdens de voorbereidingen van de interviews met moeders heb ik met drie speelleidsters gepraat. Zij hebben ervaren dat ouders (van verschillende culturen) meestal niet accepteren dat jongens met 'meisjesspeelgoed' zoals prinsessenjurken spelen. Dit, terwijl meisjes meestal wel met 'jongensspeelgoed' zoals auto's mogen spelen. Deze, en meer ervaringen van de leidsters hebben geleid tot een bruikbare topiclijst voor de interviews.
De open interviews zijn gehouden met vijf Somalische moeders. Zij gaven de informatie om een lijst van (al dan niet islamitische) opvoedingsdoelen te maken. Als deze gekoppeld worden aan opvoedingsoriëntaties zoals in het boek van SCP (2004), dan blijkt dat de Somalische moeders georiënteerd zijn op 'Sociaal gevoel', 'Prestatiegerichtheid' en 'Conformisme'. Alle moeders vonden voor jongens ander speelgoed belangrijk dan voor meisjes. Dat koppelen ze wellicht aan hun observaties dat jongens drukker zijn en meer buiten spelen. En meisjes spelen liever binnen en zien daarom beter in wat er allemaal gebeurd in het huishouden. Dit komt overeen met wat Connellan (et. al. 2001) in het boek van Biddulph zegt over de verschillende interesses van jongens en meisjes.
Aanbevelingen
Het is belangrijk dat de speelleidster de doelstellingen van Spel aan Huis in oog houdt, en de belangrijkste voorwaarde daarbij is dat het in samenwerking gaat met de ouders. Een doel kan tot gevolg hebben dat de speelleidster jongens en meisje met auto's èn met barbies laat spelen. Dit kan alleen in de praktijk worden gebracht als de ouders bereid zijn om hieraan mee te werken.
Daarnaast is het belangrijk om interesse te tonen in de doelgroep, met de ouders te blijven communiceren om misverstanden te voorkomen en om de ouders bij de opvoeding te betrekken.