Ik, jij en de muziek, ontmoeting in de Muziektherapie
Kwalitatief Onderzoek gezien monotoon clientspel in de open volwassenen psychiatrieIk, jij en de muziek, ontmoeting in de Muziektherapie
Kwalitatief Onderzoek gezien monotoon clientspel in de open volwassenen psychiatrieSamenvatting
Tijdens mijn jaar stage heb ik met cliënten uit de open volwassenen psychiatrie gewerkt. Gedurende deze
tijd had ik een cliënt die over langere termijn een en hetzelfde ritme bleef spelen. Ik voelde mij geprovoceerd
en kon dit in het therapeutische context niet ordenen. Het cliëntspel leek voor mij te stagneren. Deze indruk
van monotoon muzikale vormgeving kwam ik bij meerdere cliënten tegen, hoewel het beschreven casus
meest bleef hangen. Op dat moment ontbrak ik passende interventiemogelijkheden en theoretisch fundeerde
kennis om grip op de situatie te krijgen. Bij eerste literatuuronderzoeken vond ik geen antwoorden op mijn
vragen en onzekerheden, die door deze ervaringen ontstonden. Om meer kennis over het
onderzoeksfenomeen te krijgen en een praktische antwoord op mijn gebrek aan interventiemogelijkheden te
krijgen, heeft zich volgende onderzoeksvraag ontwikkelt: Welke muziektherapeutische interventies worden in
Duitsland ingezet wanneer cliënten uit de open volwassenen psychiatrie, over tenminste twee sessies,
monotoon blijven spelen binnen een groepsimprovisatie?
Om antwoord te vinden op deze vraagstelling heb ik een kwalitatief onderzoek met open interviews gedaan.
In totaal heb ik met vier muziektherapeuten een persoonlijk interview gedaan. Uit de analyse van de
resultaten is gebleken dat monotoon spel niet alleen vanuit de cliënt komt, maar het een vormgeving is van
een wisselwerking tussen cliënt, therapeut en het medium muziek. Om grip daarop te krijgen is het nodig om
de mate van veilige gehechtheid of de stabiliteit en veiligheid die in de therapeutische relatie wordt ervaren in
te schatten. Vaak resulteert monotoon spel uit een gebrek aan veiligheid. Op basis van deze kennis heb ik
twee interventiecatalogi met therapeutische technieken en doelstellingen opgesteld.
Een ander resultaat van dit onderzoek is, dat het kan helpen om een individuele kennismaking te doen,
voordat een cliënt naar de groepstherapie komt. Binnen deze is het meer gemakkelijk om een
therapeutische relatie te laten ontstaan; de individuele cliënt staat alleen met zijn angsten en onzekerheden
centraal. Cliënt en therapeut leren zich op een veilige moment met weinig prikkels van buiten kennen.
Afhankelijk hoeveel tijd ter beschikking staat is het tevens mogelijk om de cliënt het medium muziek actief te
laten ervaren. Komt de cliënt naar het groepstherapeutische setting, ervaart hij meer veiligheid omdat hij al
met de therapeut en het medium bekend is. Deze veiligheid voorkomt weerstanden in het groepscontact en
monotoon spel wordt volgens de respondenten minder.
Afsluitend zegt dit onderzoek, dat het belangrijk is om elk mens met zijn spel te bekeken en in zijn individuele
context en hoedanigheid te begrijpen. Muziektherapie leeft door middel van een accepterende sfeer en het
begrip van therapie als 'wertfreien Raum'. Ik als therapeut kan alleen zoveel ruimte aan cliënten geven als ik
aan mezelf toesta.
Organisatie | Zuyd Hogeschool |
Opleiding | Creatieve Therapie |
Afdeling | Faculteit Gezondheidszorg |
Datum | 2013-06-05 |
Type | Bachelor |
Taal | Nederlands |