Samenvatting

De aanleiding voor dit onderzoek ligt in de begeleiding van enkele eerste- en tweedejaarsstudenten dans- en bewegingstherapie. Hierin merkte ik dat de studenten door de begeleiding heen steeds meer voeling kregen met hun eigen lichaam. Mijn houding en handelen als therapeute kwam in deze begeleiding vooral voort uit mijn intuïtie en gevoel en sloot aan bij het proces van de student. Wat ik echter merkte is dat ik achteraf moeilijk kon benoemen welke aspecten van mijn houding en handelen kenmerkend waren en welke aspecten daarin ondersteunend waren.
Deze onduidelijkheid met betrekking tot mijn methodisch handelen als dans- en bewegingstherapeut in het ondersteunen van de student naar meer voeling met het eigen lichaam boeide mij.
Ik besloot om me hierin te verdiepen en formuleerde de volgende onderzoeksvraag:
 “Welke aspecten van het methodisch handelen van de dans- en bewegingstherapeut ondersteunen het proces van belichaming van de cliënt?”
Om deze hoofdvraag te kunnen beantwoorden formuleerde ik eveneens twee subvragen:
 “Hoe wordt het begrip belichaming omschreven door dans- en bewegingstherapeuten werkzaam in de praktijk?”
 “In hoeverre heeft de doelgroep waarmee de dans- en bewegingstherapeut werkt invloed op de begripsomschrijving van belichaming en aspecten van het methodisch handelen?”
Om deze onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden koos ik voor het inventariserend onderzoekstype en de kwalitatieve survey als onderzoeksmethode. Voor de dataverzameling maakte ik gebruik van halfgestructureerde interviews met vijf dans- en bewegingstherapeuten werkzaam in de praktijk.
Deze verzamelde data werden geanalyseerd door het gebruik van de technieken open- en axiaal coderen. Deze technieken zijn afkomstig uit de grounded theory.
Van hieruit ontstond de eerste versie van de resultaten. Deze resultaten bestonden uit verschillende hoofdtopics. De eerste hoofdtopic was de omschrijving van het begrip belichaming. De tweede hoofdtopic bestond uit verschillende bewegingsthema’s die de therapeut in kan zetten ter ondersteuning van de belichaming van de cliënt. De derde hoofdtopic bestond uit een inventarisatie van verschillende aspecten van het methodisch handelen van de therapeut. De laatste drie topics waren de therapeutische relatie, het medium en de cliënt.
Deze eerste versie van de resultaten werd in een expertinterview voorgelegd en besproken.
Deze inbreng vanuit het expertinterview werd verwerkt in de verklaring en de interpretatie van de resultaten samen met informatie uit enkele literatuurbronnen (Meekums, 2002; Levy, 2005; Samaritter, 2009). In de verklaring en interpretatie werd meer fasering en samenhang in de resultaten aangebracht.
In de beantwoording van de eerste subvraag wordt zichtbaar dat er vele overeenkomsten zichtbaar zijn. Bij de omschrijving van het begrip belichaming spreekt men van voelen, waarnemen, handelen en beleving en de wisselwerking hiertussen.
In de beantwoording van de hoofdvraag worden verschillende aspecten zichtbaar die ondersteunend zijn en ingebracht kunnen worden door de therapeut in het proces van belichaming. Het gaat om waarneming en observatie van de cliënt, aansluiten bij de cliënt, het creëren van een veilige context en containment, de therapeutische relatie, het aanbieden van nieuwe ervaringen, de houding en aanwezigheid van de therapeut, aandacht voor inzicht en betekenisverlening en de houding en het handelen van de therapeut naar zichzelf toe.
In de beantwoording van de tweede subvraag wordt zichtbaar dat de invloed van de cliënt voornamelijk bij zwaartepunten in de reeds benoemde aspecten ligt.
In de integratie van de resultaten in mijn eigen werkmodel staat vooral mijn eigen belichaming als therapeut en ontwikkelingen daarin centraal.