Samenvatting

Het doel van dit onderzoek is het implementeren van de principes volgens de zelfdeterminatie theorie waardoor leerlingen zoveel mogelijk worden gemotiveerd. Studenten van de Academie voor Lichamelijke Opvoeding gaan een aantal principes gedurende tien weken toepassen, om te kijken welk effect dit heeft op de autonome motivatie van leerlingen uit de Theoretische Leerweg klassen één en twee van het Voortgezet Onderwijs. Via observaties wordt bekeken in hoeverre de studenten de principes van de zelfdeterminatie theorie toepassen en bij leerlingen wordt via een enquête gemeten in hoeverre zij aan het eind van een periode van tien weken meer of minder autonoom gemotiveerd zijn dan daarvoor. Na elk meetmoment wordt een panelgesprek over de gemeten resultaten gevoerd met de studenten. Het gesprek heeft betrekking op de ervaringen met de lesorganisatie en structuur, het groepsgedrag en op het leerkrachtgedrag.
Aan de hand van het observatie instrument is geconstateerd, dat met name het gevoel van leerlingen met betrekking tot de relatie met elkaar en de docent een belangrijke rol speelt in de autonome motivatie van de leerling. Daarnaast bepaalt het gevoel ergens competent in te zijn of leerlingen gemotiveerd zijn om deel te nemen aan een activiteit. De afgenomen enquêtes bij leerlingen geven een vergelijkbaar beeld en bevestigen deze uitkomsten. Met name de relatie tussen het gevoel van verwantschap en het competentiegevoel lijken met elkaar te zijn verbonden. De studenten geven dit gedurende panelgesprekken aan. Het hebben van een vertrouwensrelatie met je leerlingen is belangrijk voor het geven van structuur, het aanleren van vaardigheden en het bevorderen van autonomie. Om dit op de leerling af te kunnen stemmen moet goed naar de leerling gekeken en geluisterd worden. Daarnaast dient gekeken te worden naar de doceerstijl van de student. Hier dient de wijze van toepassen van de zelfdeterminatie theorie op afgestemd te worden.
Om het onderzoek betrouwbaarder te maken is verder onderzoek vereist. Dit onderzoek is een aanzet gebleken om te kijken welke wijze van implementeren en welke methodiek toepasbaar is bij beginnende docenten. Om hier meer sturing aan te kunnen geven en de begeleiding op het proces te concretiseren zijn meerdere meetmomenten noodzakelijk. Op deze wijze kan bekeken worden of er groei plaatsvindt. Daarnaast lijkt het de onderzoeker verstandig in vervolgonderzoek ook de gemoedstoestand en bevrediging van psychologische basisbehoeften van de docent (in opleiding) mee te nemen. In dit onderzoek bleek deze een inconstante factor die invloed op de resultaten gehad zou kunnen hebben.
De kracht van dit onderzoek zit volgens de onderzoeker en de deelnemende studenten met name in de wijze van reflecteren met de onderzoeker en de medestudenten. Het zelf kunnen analyseren en bestuderen van de eigen lessen volgens een vooraf vastgestelde structuur en de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor elkaars onderzoeksresultaten. Deze krachtige wijze van reflectie wordt in vervolgonderzoek aangeraden.