Samenvatting

Basisschool de Akker was zoekende naar de manier waarop zij begrijpend leesonderwijs wilden vormgeven. Op de Akker werd begrijpend leesonderwijs gegeven vanuit de methode Tekst verwerken.
Deze methode sluit niet aan bij de visie die de school heeft met betrekking tot begrijpend leesonderwijs. De directeur heeft daarom besloten om zelf als school, een begrijpend lezen methode te ontwerpen.
Het vormgeven van een methode is een jarenplan, daarom wordt er op de Akker nu eerst gewerkt met de methode Nieuwsbegrip.
Hierbij heb ik de volgende onderzoeksvraag geformuleerd: Op welke wijze en vanuit welke visie kan het begrijpend leesonderwijs in de bovenbouw van C.B.S de Akker worden vormgegeven?
Om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden heb is er onderzoek gedaan naar de manier waarop bij aanvang van het onderzoek begrijpend leesonderwijs wordt vormgegeven, wat de ervaringen van de leerkracht zijn ten aanzien van begrijpend lezen, wat de rol van de leerkracht tijdens de begrijpend leeslessen is,er is een taalcoördinator geïnterviewd over wat de visie/opvatting van de school is, de wensen van de leerlingen en de leerkracht zijn in kaart gebracht en de opvattingen van de leerkrachten ten aan zien van de aanbevelingen zijn beschreven. Om antwoord te krijgen op de deelvragen wordt gebruik gemaakt van interviews, een observatie en een placemat model.
De resultaten die zijn verkregen met de hierboven genoemde instrumenten zijn geanalyseerd met één analysekader. In dit analysekader zijn de resultaten van alle deelvragen opgenomen. Er is gekozen voor één analysekader zodat de resultaten per deelvraag zichtbaar zijn, maar de resultaten kunnen ook in een oogopslag vergeleken worden met de resultaten van de andere vragen.
De labels die zijn opgenomen in het analysekader zijn verkregen uit de theorie over het vormgeven van goed
begrijpend leesonderwijs. Tevens zijn er labels opgenomen die betrekking hebben op het betekenisvol vormgeven van begrijpend leesonderwijs, zodat er ook aanbevelingen over betekenisvol onderwijs gedaan kunnen worden.
Uit het interview met de leerkracht is gebleken dat er binnen de begrijpend leeslessen veel aandacht is voor het verbreden van de woordenschat en voorkennis van leerlingen. Leerkracht, leerling en
lesinhoud werken samen, dit is bevorderlijk voor een betekenisvol leerklimaat.
Uit de observatie is gebleken dat de leerkracht doet aan modeling. Daarnaast verschuift de verantwoordelijkheid van leerkracht naar leerling. De leerkracht laat de leerlingen gebruik maken van leesstrategieën.
Uit het interview met de taalcoördinator over de visie en opvattingen van de school met betrekking tot begrijpend lezen is gebleken dat de school het vergroten van de woordenschat en voorkennis belangrijk vindt.
In het theoretisch kader wordt het vergroten van de woordenschat en voorkennis van leerlingen toegelicht.
Het gebruik van leesstrategieën is ook een belangrijk punt is de visie van de Akker. Daarnaast vindt de taalcoördinator het belangrijk dat leerlingen ‘rijke’ teksten krijgen aangeboden.
Uit de interviews met de leerlingen en de leerkracht blijkt dat de leerlingen graag ‘serieuze’ teksten behandelen. Daarnaast is het integreren van begrijpend lezen in zaakvakken en boekgesprekken een
wens van beide.