Samenvatting

Van studenten van de lerarenopleiding Windesheim wordt verwacht dat zij regelmatig op hun handelen reflecteren. Daarbij gebruiken ze soms video-opnames van hun eigen lessen die zij tijdens de leerwerktrajecten maken. Uit de literatuur komt naar voren dat reflecteren een belangrijk middel is om tot professionele ontwikkeling te komen. Binnen het Samen Opleiden maken verschillende opleiders zich echter zorgen over het niveau van reflectie van studenten.
Een aantal stagescholen organiseert voor studenten begeleide intervisiebijeenkomsten, waarbij fragmenten van eigen lesopnames systematisch worden besproken. In dit onderzoek gaat het over de vraag of door deze intervisiebijeenkomsten de houding van derdejaarsstudenten ten aanzien van reflecteren verandert en of de bijeenkomsten bijdragen aan de vergroting van hun reflectievaardigheden.
Een groep van aanvankelijk vijf maar later vier derdejaarsstudenten heeft in de periode september 2011 - januari 2012 deelgenomen aan begeleide intervisiebijeenkomsten. Zij brachten daar zelf gekozen beelden in die vervolgens via een min of meer vast stramien werden besproken.
Door middel van een vragenlijst is in beeld gebracht of de houding ten aanzien van reflecteren is veranderd. Het blijkt dat binnen de intervisiegroep de houding niet is veranderd. Deze blijft positief. Wel wordt uit het interview duidelijk dat de studenten de intervisiebijeenkomsten waarderen en dat ze in die zin de positieve houding hebben versterkt. Het inbrengen en bespreken van eigen - en andermans beeldmateriaal en de positieve insteek noemen de studenten als belangrijkste redenen voor de waardering.
Uit de analyse van de eerste en de laatste intervisiebijeenkomst blijkt dat alle studenten beter zijn gaan reflecteren. Zij zijn bij de verschillende fasen van de reflectiespiraal van Korthagen meer opmerkingen gaan maken. Ook zijn ze op een dieper niveau gaan reflecteren. In welke mate de intervisiebijeenkomsten daar precies aan bijgedragen hebben, is op basis van de onderzoeksgegevens niet aan te geven. Studenten benoemen het regelmatig (samen) oefenen met reflecteren als reden voor het vergroten van de reflectievaardigheden. Wel blijkt dat niet alle studenten zich bewust zijn van de toename van hun reflectievaardigheden.