Samenvatting

In ons hele leven speelt onderdeel zijn van een groep een belangrijke rol. Dat groepen ook voor therapie kunnen worden gebruikt, kwam ik mee in aanraking op de plek waar ik mijn eindstage voor de opleiding Psychomotorische Therapie en Bewegingsagogie heb gelopen. Op de Psychiatrie Afdeling van het Algemene Ziekenhuis Twenteborg in Almelo wordt er bewust gebruik gemaakt van groepsdynamica binnen het werken met groepen in therapievorm. Ik verbaasde mij hoe gemakkelijk het proces van therapie kon verlopen in de groepen. Cliënten confronteerden of steunden elkaar, er was herkenning, erkenning en niet te vergeten: plezier onder elkaar, waarbij de groep een goede vergelijking is met het dagelijks leven voor deze cliënten in behandeling. Het is intensieve periode, waarin lief en leed wordt gedeeld. Tegelijkertijd heeft elke cliënt constant ogen op zich gericht; of er gewerkt wordt aan de doelen, hoe iemand zich gedraagt, reageert, zich houdt aan afspraken enzovoort. Niets ontgaat de groepsleden, waardoor het soms 'overleven' lijkt in de groep. Dit alles is goedbedoeld met als uiteindelijke doel: weer positief en krachtig in het leven staan.
Ook binnen psychomotorische therapie wordt er door middel van activiteiten en beweging geprobeerd een link te maken naar het dagelijks leven. Vandaar uit kwam mijn idee om een scriptie te schrijven over groepsdynamica en hoe dit bewust toegepast kan worden binnen de psychomotorische therapie, verder aangeduid met PMT. Werken aan groepscohesie en interactie tussen cliënten bevorderen, komt naar voren binnen mijn opleiding. Waar minder over bekend is, is de groepsdynamica en hoe je deze gestructureerd kunt toepassen binnen de PMT.
Hiermee kwam ik op de volgende probleemstelling en vraagstelling.
Probleemstelling: Hoe kan er meer gestructureerd gebruik worden gemaakt van de groepsdynamica bij PMT?
Vraagstelling: Hoe kan de groepsdynamica van 'Levine' worden geïntegreerd binnen de PMT bij het werken met groepen in poliklinische setting, kijkend naar een structurerende- en een psychotherapiegroep in deeltijdbehandeling?
Om deze vraagstelling te kunnen beantwoorden heb ik eerst de theorie uitgewerkt van 'Levine' en daarnaast vooral vanuit praktijkervaring beschreven hoe de verschillende fases terug kunnen komen binnen de PMT. Hierna heb ik verschillende manieren van werken binnen de PMT kort uitgewerkt, om mij daarna op casussen te richten vanuit de praktijk. De groepsdynamica en PMT heb ik geprobeerd met elkaar in verband te brengen door te zoeken naar raakvlakken. Ik heb twee casussen gebruikt uit twee heel diverse groepen waarin de fases zichtbaar anders verlopen. Dit heb ik gedaan voor de duidelijkheid van mijn onderzoek en casuïstiek, anders werd de uitwerking te algemeen. Een poliklinische setting is namelijk erg breed en bestaat uit heel diverse groepen. Er is dus nooit één antwoord of overkoepelend geheel te beschrijven hoe te werken met groepen binnen de PMT. Door je bewust te zijn van de problematiek in de groep en tevens ook de fase waar een groep verkeerd, denk ik dat je meer grip kan krijgen om ook binnen PMT met een groep aan het proces van de cliënten te werken.
Tenslotte heb ik een conclusie geformuleerd over hoe er meer gestructureerd gebruik gemaakt kan worden van groepsdynamica binnen de PMT. Dit vanuit de casussen uit de praktijk van de deeltijdbehandelingen binnen de PAAZ te Almelo. De casussen lopen als een rode draad door deze scriptie om steeds de praktijk te koppelen aan de theorie.