Samenvatting

Dit Praktijkgericht Onderzoek is uitgevoerd op speciaal basisonderwijs (SBO) de Meander. De directie van SBO de Meander ervaart dat er onduidelijkheden zijn bij de leerkrachten en ouders over de vormgeving, de inhoud en het doel van het huisbezoek. De directie heeft de wens om ouders meer te betrekken binnen het onderwijs en de directie zou graag willen weten of het huisbezoek deze ouderbetrokkenheid zou kunnen vergroten. Aan de hand van bovenstaande verlegenheidsituatie is de volgende centrale vraagstelling geformuleerd: Op welke manier kan SBO de Meander haar huisbezoeken zodanig vormgeven dat dit een meerwaarde heeft voor leerkrachten en ouders? Door middel van literatuurstudie en een onderzoek in de praktijk op SBO de Meander is er een antwoord gezocht op deze centrale vraagstelling. Dit onderzoek in de praktijk is gedaan door middel van het bevragen van de betrokken doelgroepen (ouders, leerkrachten en directie) aan de hand van vragenlijsten en een interview. Er is eerst theoretisch onderzoek gedaan. Uit deze literatuurstudie kwamen een aantal criteria naar voren waar een huisbezoek aan zal moeten voldoen om de doelen van het huisbezoek te kunnen behalen. Deze doelen zijn de afstemming in het opvoedend denken en handelen tussen de ouders en de leerkrachten realiseren en het inzicht verkrijgen in de thuissituatie van de leerling. De criteria zijn onderverdeeld in: ouderbetrokkenheid, huisbezoek en communicatie.
Ouderbetrokkenheid: Tijdens het huisbezoek is het van belang om de betrokkenheid van de ouder in en om de school te bespreken.
Huisbezoek: De school heeft een duidelijk beleid dat helder is bij ouders en leerkrachten. Het gaat om het inzicht krijgen in de thuissituatie waarbij de focus binnen het huisbezoek ligt op de leefomgeving van de leerling.
Communicatie: Het gaat in het huisbezoek om een informeel contact tussen de ouder, de leerkracht en de leerling waarbij de ouder de expert is en er ervaringen over de leerling worden gedeeld.
Vanuit de theoretische bevindingen zijn de vragenlijsten voor de ouders en de leerkrachten en het interview voor de directie opgesteld. De resultaten van dit praktijkdeel van het onderzoek zijn tevens onderverdeeld in: ouderbetrokkenheid, huisbezoek en communicatie. De belangrijkste resultaten zijn:
Ouderbetrokkenheid: Binnen het huisbezoek is er door de meeste leerkrachten gezocht naar samenwerking met de ouder. Er is nauwelijks aandacht besteed aan de ouderbetrokkenheid binnen het huisbezoek.
Huisbezoek: Het doel van het huisbezoek, zoals de directie deze heeft omschreven, was bij een aantal leerkrachten en ouders niet geheel duidelijk. De doelen, geformuleerd door de school, zijn het verkrijgen van inzicht in de thuissituatie en het verbeteren en onderhouden van het contact tussen de ouders en de leerkrachten.
Communicatie: De ouders en leerkrachten geven aan het belangrijk te vinden om de interactie te zien tussen de leerling en de leerkracht. De directie is van mening dat het gaat om een informeel contact, waarbij de leefomgeving de focus heeft. Niet alle ouders en leerkrachten zijn hiervan op de hoogte.
De resultaten uit het praktijkdeel zijn vergeleken met de theoretische bevindingen en van hieruit zijn er conclusies geformuleerd. Vervolgens zijn van hieruit de aanbevelingen geformuleerd. Er zal in het beleid van SBO de Meander duidelijk naar voren moeten komen dat er binnen de huisbezoeken afstemming in het opvoedend denken en handelen tussen ouders en leerkrachten wordt gezocht om op die manier de leerling te ondersteunen in zijn ontwikkeling. Het gaat in het huisbezoek om de leerling en zijn leefomgeving. Er is daarbij sprake van informeel contact waarbij de leerling aanwezig is en er ervaringen worden gedeeld over de leerling. Daarnaast is het belangrijk dat de verwachtingen van de ouders en leerkrachten helder zijn en op elkaar afgestemd. Het is van belang dat er een eenduidige visie is die gedragen wordt door het hele team. De directie moet zorgen dat het huisbezoek op de agenda staat van het team en moet zorgen dat er urgentie wordt ervaren en dat het team enthousiast wordt.