Samenvatting

In het afgelopen half jaar heeft er een onderzoek plaatsgevonden, ten behoeve van Bureau Jeugdzorg Overijssel, afdeling jeugdreclassering. Naar aanleiding van een signaal vanuit de praktijkleiding is dit onderzoek uitgevoerd door twee studenten die studeren aan Christelijke Hogeschool Windesheim te Zwolle. Er is voor dit onderzoek gekozen om erachter te komen wat de overeenkomsten en verschillen zijn gezien de leefomstandigheden van de jongeren na het volgen van een HKA interventie of reguliere jeugdreclasseringscontact. Bureau Jeugdzorg Overijssel wil weten of er op een efficiënte manier wordt geïnvesteerd tijdens deze twee vormen van begeleiding. Daarnaast was het onderwerp voor de onderzoekers vrijwel onbekend, dit zorgde voor extra uitdaging.
Er is onderzoek gedaan naar 'De Harde Kern Aanpak.' Ook wel HKA genoemd. De HKA is een aparte interventie binnen de jeugdreclassering. Het strenge controlerende karakter van de HKA, met een stevige juridische stok achter de deur, wordt alleen geïndiceerd bij jongeren die een groot recidive- en schaderisico hebben en wordt opgelegd door de rechter voor de duur van een half jaar. Tijdens deze interventie wordt er gewerkt met weekroosters en hebben de jeugdreclasseerders wekelijkse contacten met de jongeren. Dit in tegenstelling met het reguliere jeugdreclasseringscontact.
Daarnaast is er onderzoek gedaan naar de zogeheten peergroup. Dit zijn jongeren die qua problematische gedragskenmerken en/of recidive zouden passen binnen de interventie HKA. Echter, deze interventie niet is opgelegd vanwege het gebrek aan motivatie bij de jongere en/of ouders en het feit dat de delicten (net) niet een lange detentie zouden rechtvaardigen. De peergroup jongeren volgen het reguliere jeugdreclasseringscontact.
Dit onderzoek is gericht op het verschil in leefomstandigheden tussen beide groepen jongeren. Onder de leefomstandigheden van de jongeren wordt het volgende verstaan:
• Huisvesting en wonen
• Opleiding, werk en leren
• Inkomen en omgaan met geld
• Relaties met partner, gezin en familie
• Vrienden, kennissen en vrijetijdsbesteding
• Druggebruik
• Alcoholgebruik
• Geestelijke gezondheid
• Denkpatroon, gedrag en vaardigheden
• Houding
Het onderzoek is gedaan door middel van enquêtes, interviews, dossieronderzoek en literatuuronderzoek. Met dit onderzoek wordt antwoord gegeven op de centrale onderzoeksvraag: "Wat is het verschil in leefomstandigheden van jongeren die begeleid zijn volgens de HKA interventie en de peergroup die begeleid is volgens het reguliere jeugdreclasseringscontact?"
Uit dit onderzoek is naar voren gekomen dat er wel degelijk verschil is in leefomstandigheden tussen de HKA jongeren en de peergroup. De HKA interventie lijkt effectief te zijn op korte termijn terwijl deze jongeren op lange termijn echter meer problemen ervaren. De peergroup jongeren ervaren op korte termijn meer problemen dan de HKA jongeren gezien de leefomstandigheden. Op lange termijn is geconstateerd dat de peergroup jongeren juist weer minder problemen ervaren.
Tijdens dit onderzoek is naar voren gekomen dat de HKA jongeren (in de huidige situatie) in acht leefomstandigheden problemen ervaren. Het gaat om de leefomstandigheden: opleiding, werk en leren / inkomen en omgaan met geld / relaties met partner, gezin en familie / vrienden, kennissen en vrijetijdsbesteding / druggebruik / alcoholgebruik / geestelijke gezondheid en houding. Dit in tegenstelling met de peergroup. Zij ervaren (in de huidige situatie) echter maar in één leefomstandigheid een probleem, namelijk huisvesting en wonen.