Samenvatting

Binnen het hoofdonderzoek naar ervaringsdeskundigheid met betrekking tot de transformatie van cliënt naar professional in de Geestelijke Gezondheidszorg, hebben wij een deelonderzoek gedaan. Ons onderzoek richtte zich op het achterhalen van de visies van professionals binnen de verslavingszorg, met betrekking tot de zingevingsvragen van cliënten. Onze centrale vraagstelling was daarbij:
Wat zijn de concrete zingevingsvragen volgens sleutelfiguren in de verslavingszorg van cliënten, die functioneel zijn bij het herstel van verslaving?
Wij hebben vanuit ons literatuuronderzoek concrete zingevingsvragen geformuleerd en deze voorgelegd aan sleutelfiguren binnen de verslavingszorg. Op basis van deze gegevens hebben wij een antwoord gegeven op onze onderzoeksvraag.
Hieronder staan de meest relevante zingevingsvragen bij herstel van verslaving en daarbij de door respondenten aangepaste en toegevoegde zingevingsvragen:
 Hoe neem ik verantwoordelijkheid?
 Wat heb ik zelf in de hand en wat overkomt mij?
 Hoe kan ik verder?
 Is het nodig om dingen die mis zijn gegaan recht te zetten of te compenseren?
 Wat maakt mij gelukkig?
 Hoe vrij ben ik? Of hoe kan ik me vrij voelen?
Toevoegingen respondenten:
 Wat is de les van dit leven?
 Waar vind ik vergeving of hoe laat ik die missers achter me?
 Is het leven voor mij nog de moeite waard?
 Waarom doe ik steeds wat ik eigenlijk niet wil doen?
Verder is uit dit onderzoek naar voren gekomen dat de indeling die wij hebben gehanteerd voor de zingevingsvragenlijst niet functioneel is volgens onze respondenten. Zij merkten daarbij overlap op tussen de vragen en een aantal keren werd de theorie van Maslow aangehaald om het verloop van het herstelproces en gebieden waar zingevingsvragen spelen van cliënten binnen de verslavingszorg te omschrijven. Er werd door de respondenten aangegeven dat het per fase verschilt welke zingevingsvraag er speelt bij de cliënt. In de eerste fasen spelen de praktische vragen en daarna de meer levensbeschouwelijke vragen een rol.
Daarnaast zijn er een aantal thema's vanuit het literatuuronderzoek en specifieke zingevingsvragen naar voren gekomen. Het thema 'verantwoordelijkheid' is daarbij het meest naar voren gekomen.