Samenvatting

De verlegenheidsituatie op basisschool "De Regenboog" is de aanleiding voor dit praktijkonderzoek. Hiertoe is de volgende praktijkvraag geformuleerd: Hoe kan er binnen het voortgezet technisch leesonderwijs op "De Regenboog" in groep 4 tot en met 8 opbrengstgericht gewerkt worden, zodat per leerjaar vastgestelde streefdoelen behaald kunnen worden?
In hoofdstuk 1 worden de verlegenheidsituatie en de aanleiding tot het onderzoek beschreven. Vervolgens komt de praktijkvraag met het doel in en van het onderzoek aan bod.
Om de praktijkvraag te kunnen beantwoorden zijn de volgende onderzoeksvragen opgesteld: Wat houdt het voortgezet technisch leesonderwijs in? Hoe kan er opbrengstgericht gewerkt worden binnen het voortgezet technisch leesonderwijs? Welke streefdoelen kunnen er op het gebied van het voortgezet technisch lezen in groep 4 tot en met 8 per leerjaar vastgesteld worden? Hoe kan er binnen het voorgezet technisch leesonderwijs in groep 4 tot en met 8 vastgesteld worden of de per leerjaar vastgestelde streefdoelen behaald zijn?
Door middel van literatuurstudie en onderzoek naar de mening van de teamleden (N=7) en de mening van de leerlingen van groep 4 tot en met 8 (N=30) is antwoord gekregen op de onderzoeksvragen en daarmee ook de praktijkvraag.
In hoofdstuk 2 wordt de literatuurstudie beschreven. Hierin komt naar voren dat de facetten van het opbrengstgericht werken, binnen het voortgezet technisch leesonderwijs, aan bod komen door het gebruik van een evaluatieve cyclus. Er wordt onderscheid gemaakt tussen het opbrengstgericht werken op schoolniveau, groepsniveau en leerlingniveau. De eerste stap is het formuleren van streefdoelen op zinsniveau en woordniveau. Binnen het voortgezet technisch leesonderwijs zijn een zestal kenmerken van belang en moet rekening gehouden worden met de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. Het activerende directe instructiemodel helpt hierbij. Met behulp van een leesprotocol met vastliggende signaleringsmomenten en interventieperioden kan vastgesteld worden of de per leerjaar vastgestelde doelen behaald zijn, waarna de cyclus zich herhaalt.
In hoofdstuk 3 wordt de algemene opzet van het onderzoek in de praktijk beschreven en de stappen die daarbij zijn gezet.
De resultaten van het onderzoek naar de praktijk zijn verwerkt in hoofdstuk 4. Een opvallend resultaat is dat de meningen van de teamleden en de leerlingen van groep 4 tot en met 8 over de inhoud van het technisch en voortgezet technisch lezen bijna niet overeenkomen. Hierbij valt ook op dat de leerlingen van groep 4 tot en met 8 over de praktijk van het voortgezet technisch leesonderwijs een flink aantal antwoorden geven die in de literatuur niet worden genoemd.
In hoofdstuk 5 worden, per onderzoeksvraag, conclusies getrokken naar aanleiding van het onderzoek naar de literatuur en het onderzoek naar de praktijk. De belangrijkste uitkomsten van het onderzoek zijn dat de leerlingen van groep 4 tot en met 8 niet weten wat de inhoud en het doel, per jaargroep, van het voortgezet technisch lezen is. De teamleden verschillen van mening over de percentages binnen de formulering van streefdoelen. Meerdere teamleden weten niet de kenmerken van het voortgezet technisch leesonderwijs te benoemen.
Vanuit de conclusies zijn aanbevelingen geformuleerd. Door het formuleren van streefdoelen is duidelijk waar naar toe gewerkt wordt. Door het voortgezet technisch leesonderwijs opbrengstgericht te organiseren, met behulp van het activerende directe instructiemodel, kunnen doelen ook daadwerkelijk behaald worden.
Presteren = lezen met een doel! In dit praktijkonderzoek draait alles om presteren, lezen en doelen.