Samenvatting

Mijn vraagstelling is tot stand gekomen tijdens mijn eindstage bij Revalidatie Friesland te
Beetsterzwaag. Één van de revalidanten vertoonde agressief gedrag en kreeg daarom veel aandacht.
Ook mijn aandacht ging uit naar deze meneer maar dan om te onderzoeken waar dit gedrag vandaan
komt en hoe hieraan gewerkt kan worden. Daarom ben ik tot de volgende vraagstelling gekomen:
Op welke wijze kan er binnen PMT gewerkt worden aan/met agressief gedrag bij cliënten met een
niet aangeboren hersenletsel?
Het eerste wat ik in mijn casestudy beschrijf is mijn casuspersoon. Elke Niet Aaangeboren
Hersenletsel (NAH) revalidant is weer anders, ik wil mij richten op deze casus en daarom zal deze
persoon als een rode draad door mijn casestudy heen lopen.
De vraagstelling is gericht op, of en hoe er gewerkt kan worden met NAH revalidanten. Daarom
beschrijf ik in de eerste hoofdstukken duidelijk wat NAH, Agressie en Psychomotorische Therapie
inhoudt. Om vervolgens te kijken naar de invloeden van NAH op gedrag en de invloed van medicatie
op gedrag.
Uiteindelijk kom ik uit op de methode van F. Kuin. Deze methode wordt momenteel al gebruikt in de
PMT setting en ook bij NAH revalidanten. Kuin noemt een aantal referentiekaders maar geeft aan dat
de cognitieve gedragstherapie voor hem bepalend is. Kuin is dus veel beïnvloed door de cognitieve
gedragstherapie. Cognitieve gedragstherapie is een samensmelting van twee vormen van
psychotherapie: cognitieve therapie en gedragstherapie. Cognitieve therapie gaat vooral uit van de
invloed van het denken en het voelen. Gedragstherapie richt zich met name op het verband tussen
het gevoel en het gedrag. Cognitieve gedragstherapie brengt die twee invalshoeken samen en
probeert het verband te zoeken tussen het denken, het voelen en het handelen van mensen. Het
pakt de gedragspatronen én de negatieve gedachten die de problemen in stand houden aan. Kern
van CGT is de veronderstelling dat irrationele cognities zorgen voor disfunctioneel gedrag, zoals
vermijdingsgedrag of agressie. Voor PMT betekent dit dat zij zich richten op het veranderen van de
inhoud van deze irrationele cognities. Daarnaast wordt gewerkt met technieken uit de klassieke
gedragstherapie. Echter worden deze technieken nu gebruikt om cognities te veranderen en niet om
een prikkel te koppelen aan nieuw (constructiever) gedrag.
Of en hoe dit mogelijk is bij mijn casuspersoon leest u in dit verslag. Uiteindelijk geef ik handvatten
voor collega's binnen de revalidatie die aan de slag willen met dit gedrag bij deze doelgroep.