Samenvatting

Het werken vanuit een ontwikkelingsperspectief wordt een feit voor Speciaal Onderwijs (SO) scholen door het wetvoorstel kwaliteit (V)SO. In dit wetvoorstel wordt genoemd dat SO scholen met ingang van het schooljaar 2012-2013 met het werken vanuit een ontwikkelingsperspectief (OPP) moet gaan beginnen. Veel scholen in het speciaal (basis) onderwijs hebben moeite met het werken vanuit een OPP omdat het gezamenlijke denk- en werkkader ontbreekt. Er bestaat geen eenduidige 'handleiding' hoe men met het OPP kan gaan werken.
Het invoeren van het werken vanuit een OPP is een onderwijsvernieuwing. Onderwijsvernieuwing is een veranderingsproces binnen het onderwijs die leidt tot kwaliteitsverbetering van het onderwijs, waarbij rekening gehouden dient te worden met zowel de theoretisch planmatige aspecten als de praktijkgerichte uitvoering waar de rol en betrokkenheid van de leerkrachten centraal staat. Hierdoor is het duidelijk dat het werken vanuit een OPP zorgvuldig en planmatig ingevoerd dient te worden.
De directie van de Rafaelschool heeft gevraagd om een onafhankelijk praktijk onderzoek uit te voeren om te kijken wat er nodig is om het OPP succesvol te implementeren. Om zicht te krijgen op de ingrediënten, die nodig zijn voor het implementeren van het OPP op het SO van de Rafaelschool, zal het SBO Het Keerpunt als referentie worden gebruikt. Deze school is drie jaar geleden met de implementatie van het OPP begonnen.
Het doel van dit onderzoek is aanbevelingen te doen aan het management team van de SO Rafaelschool voor de invoering van het werken met een OPP rekening houdend met de ervaringen van de leerkrachten op SBO het Keerpunt en de verwachtingen van de leerkrachten op de Rafaelschool. Om dit te kunnen doen wordt er vooraf een literatuur onderzoek gedaan naar het begrip OPP en onderwijsvernieuwing. Verder zijn er vragenlijsten ontworpen voor SBO het Keerpunt en de Rafaelschool. Deze ingevulde vragenlijsten hebben de onderzoeksvragen naar de verwachtingen van de leerkrachten op beide scholen over het werken vanuit een OPP beantwoordt .
Uit dit onderzoek blijkt onder andere dat het invoeren van het OPP niet alleen het invoeren van een document is, maar ook een heel eigen manier van werken; opbrengstgericht werken. Het is belangrijk om helderheid bij de leerkrachten te creëren met betrekking tot de inhoud van het werken vanuit een OPP.