Samenvatting

Voor u ligt het onderzoeksverslag van ons afstudeerproject Frion Transparant! voor de
opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. De afgelopen maanden hebben
wij,in opdracht van de instelling Frion, die zorg en ondersteuning biedt aan mensen met
een verstandelijke beperking, in Zwolle onderzoek gedaan naar het gebruik van
bestaande methodieken in de ambulante begeleiding van mensen met een verstandelijke
beperking. Tevens hebben wij onderzocht waar de behoeften van de ambulant
begeleiders, met betrekking tot het gebruik van methodieken, liggen.
Wij hebben voor dit onderzoek gekozen omdat, wij beiden affiniteit hebben met de
doelgroep. Margriet vanuit haar stage bij Vluchtelingenwerk en Anke vanuit haar
thuissituatie. Margriet is in het cliëntencontact, tijdens haar stage, in aanraking gekomen
met een verstandelijk gehandicapte cliënt voor wie er voorzieningen geregeld moesten
worden. Op dit vlak liepen ssowel de cliënt als de begeleiders tegen de moeilijkheden
van de beperking aan. Hierdoor werd haar interesse in het hulpverleningsaanbod aan
mensen met een verstandelijke handicap gewekt.
Anke heeft in haar familie ervaring met een verstandelijk gehandicapte oom. Hierdoor
is ook bij haar de interesse in het hulpverleningsaanbod en de mogelijkheden hiervan
aan mensen met een verstandelijke handicap gewekt.
Tijdens onze stage hebben wij beiden geleerd dat wij het moeilijk vonden en vinden om
aan te geven met welke methodieken je werkt in de hulpverlening die je biedt. Onze
ervaring is datje gewend bent om op een bepaalde manier te werken en hierdoor ben je
niet bewust bezig met een bepaalde methodiek. Door achteraf te reflecteren beseften we dat we vaak gebruik maakten van meerdere methodieken, in plaats van één specifieke
methodiek.
Binnen Frion zijn begeleiders in dienst met verschillende opleidingsachtergronden. U
kunt hierbij onder andere denken aan SPH, MWD, SPW, HBO-Verpleegkunde. Dit
betekent dat de instelling in de eerste plaats te maken heeft met verschillende
opleidingsniveaus, maar ook verschillende werkstijlen. Elke begeleider werkt op zijn
eigen manier en volgens een eigen gekozen methodiek. Hierin speelt ook de
opleidingsachtergrond een rol.
Per 1 januari 2007 werkt de instelling vanuit een zorgplansystematiek. De
zorgplansystematiek bevat de procedures en werkinstructies die gebruikt worden binnen
de instelling. Dit moet er voor zorgen dat er doelgerichter gewerkt gaat worden en dat er
ook regelmatig evaluaties plaats gaan vinden om het hulpaanbod beter op elkaar' af te
stemmen.
Binnen de instelling is er geen sprake van transparantie in de manier van werken van de
verschillende begeleiders. Ook is er geen overzicht vanuit welke methodieken de
begeleiders werken met cliënten, passend bij de indicatie en de hulpvragen.
Dit is enerzijds een probleem voor de beleidsmakers binnen Frion en anderzijds kan het
een probleem zijn voor de begeleiders in hun dagelijkse werk. Daarnaast kan er voor de
cliënt ook een zekere willekeur zijn over welke hulp hij aangeboden krijgt.
Het is een probleem voor de beleidsmakers binnen Frion, omdat zij niet duidelijk
kunnen aangeven met welke methodieken Frion werkt.
Het is een probleem voor de begeleiders in hun dagelijkse werk, omdat iedere
begeleider zijn eigen methodieken heeft ontwikkeld door o.a. diverse
opleidingsachtergronden.
Doordat het onduidelijk is op welke wijze de ambulante werkers methodisch werken en
inhoud geven aan de hulpverlening is er sprake van onduidelijkheid over de
methodieken die worden ingezet en over de effectiviteit daarvan. Kortom: er is geen
zicht op gebruikte methodieken voor ambulante hulpverlening aan mensen met een
verstandelijke handicap en hierdoor is er geen vaste lijn in de hulpverlening aan
cliënten.
Onze probleemstelling luidt:
Het is onduidelijk op welke wijze de ambulant begeleiders methodisch werken en
inhoud geven aan de hulpverlening, afgestemd op de hulpvragen en de inhoud van
de indicatiestelling.
Het probleem doet zich voor bij meerdere afdelingen binnen de instelling Frion. Wij
beperken ons onderzoek tot de afdeling ambulant Volwassenen. Parallel aan dit
onderzoek loopt ook een onderzoek bij de afdeling Jeugd.
Het probleem is ontstaan doordat er binnen Frion nooit gezamenlijke beleidskeuzes zijn
gemaakt over welke methodieken zij toepassen in hun hulpaanbod. Frion wil
professionaliseren en haar medewerkers gerichter inzetten. Door onvoldoende
afstemming en coördinatie van de aanwezige methodieken ontbreekt de transparantie
van het hulpverleningsproces.
De vraagstelling die in ons onderzoek centraal staat is:
Welke methodieken worden nu toegepast door de ambulant begeleiders binnen de
afdeling ambulant volwassenen van Frion? Wat is de behoefte van deze begeleiders
aan (nieuwe) methodieken? Welke methodieken zijn eventueel geschikt voor deze
ambulante begeleiders?