Samenvatting

Het voortgezet technisch leesonderwijs op de Adelbrecht in Groesbeek voldoet al enige tijd niet aan de wensen van het team. Door dit onderzoek is nagegaan of er verandering optreedt in de resultaten van voortgezet technisch lezen wanneer leerlingen zelf mogen kiezen welke boeken zij lezen en leraren hun leerkrachthandelen en instructie afstemmen op de onderwijsbehoeften van de leerlingen.
Het leesonderwijs van de Adelbrecht gaat niet uit van het betrokkenheidsperspectief van de leerlingen. Houtveen, Brokamp en Smits, (2013) hebben met het List-­‐project aangetoond dat leerlingen meer, beter en gemotiveerder gaan lezen als men de verschillende aspecten van leren lezen, decoderen, leesbegrip en leesbeleving met elkaar combineert.
Daarnaast blijkt uit literatuuronderzoek dat de ontwikkeling van de leerling tot een goede, zelfstandige, gemotiveerde lezer is verweven met de leerkracht die dit onderwijs verzorgt (Chambers, 2012; Hattie, 2013; Houtveen, Brokamp & Smits, 2013; Routman, 2003).
Dit onderzoek heeft als doel een bijdrage te leveren aan het vergroten van kennis van de leraren van de bovenbouw op de Adelbrecht m.b.t. tot het leerkrachthandelen gericht op motiverend technisch leesonderwijs zodat alle leerlingen zich kunnen ontwikkelen tot gemotiveerde, zelfstandige lezers.

Het ontwerp Relaxed Lezen is ontwikkeld om na te gaan of er verandering optreedt als men technisch lezen combineert met leesmotivatie en leesbeleving. Hiervoor is literatuuronderzoek verricht en gericht informatie verzameld over de bestaande praktijksituatie. Relaxed Lezen houdt in dat alle leerlingen lezen in een boek dat ze zelf gekozen hebben, dat ze zelf of met ondersteuning kunnen lezen, op een plek waar ze lekker kunnen lezen. De leerkracht stemt zijn handelen en instructie af op de onderwijsbehoeften van de leerlingen.

De leesgesprekken zijn voor de leerkracht de meerwaarde van Relaxed Lezen. De individuele leesgesprekken maken de onderwijsbehoeften van de leerlingen goed zichtbaar. Door samen met de leerlingen de doelen vast te stellen, door hen te vragen naar hun onderwijsbehoefte en door samen de interventie op te stellen voelen bijna alle leerlingen zich medeverantwoordelijk voor hun leerproces.

De evaluatie van Relaxed Lezen laat zien dat de leerlingen zich door deze benadering meer betrokken, meer competent voelen. Daarnaast treden er aanzienlijke verbeteringen op in de resultaten van voortgezet technisch lezen. Volgens Hattie (2013) heeft het aanspreken van de verwachting van het kind zelf, het gevoel van competentie het meeste effect op het leergedrag.