Samenvatting

In december 2014 heb ik van Jeroen Lutters de opdracht gekregen om het ontwikkelproces van het Teachers College te onderzoeken. Daartoe zijn interviews gehouden met de keyplayers van het Teachers College: Harry Frantzen, Jeroen Lutters, Bert Meijer, Karijn Helsloot, Mariëlle Taks en Gea van Soest. Bij het analyseren van de gehouden interviews kwam voor Jeroen Lutters naar voren dat het ontwerpproces van het Teachers College overeenkomsten vertoont met een proces van Mastering Creativity. Deze manier van ontwerpen wordt door Jeroen Lutters geduid als een proces van creërend ontwerpen.

Een creërend ontwerpproces is vergelijkbaar met een artistiek proces. Een artist denkt divergerend, hij ziet oneindig veel mogelijkheden om een verhaal te vertellen. Pas in tweede instantie gaat hij convergeren. Ideeën en mogelijkheden worden dan doordacht en onderzocht, bijvoorbeeld om te bepalen welk medium het meest geschikt is en of een idee realiseerbaar is. De artist is vooraf nooit zeker van de uitkomst en wil dat ook niet zijn. Hij wil kunnen bijstellen gaandeweg het ontwerpproces. Dit staat tegenover andere vormen van ontwerpen, zoals planmatig of projectmatig ontwerpen. Daarin zullen voor een ontwerp eerst een aantal kaders worden gesteld, bijvoorbeeld: maak een abstract schilderij voor boven de bank, het formaat is 120 x 60cm, in groen- en blauwtinten en de prijs is maximaal 3000 euro.

Het ontwerpproces van het Teachers College is een verhaal over een groep mensen die een creërend ontwerpproces met elkaar zijn aangegaan. Met dit ontwerpproces als voorbeeld zal worden beschreven wat een creërend ontwerpproces inhoudt en wat de verschillen zijn met andere vormen van ontwerpen. Elk hoofdstuk in deze publicatie wordt gedragen door een hoofdpersoon, te weten één van de keyplayers.

Deze publicatie is bedoeld voor studenten en docenten die geïnteresseerd zijn in een creërend ontwerpproces en die nieuwsgierig zijn naar de ontstaansgeschiedenis van het Teachers College. Daarnaast geeft het voor de ontwerpers van het Teachers College een waardering aan hun werk en een (vooreerst onbewuste) legitimatie aan hun benadering.

Als kunstenaar en docent beeldend onderwijs en talentontwikkeling was het voor mij bijzonder inspirerend om in de interviews te ervaren hoe de keyplayers van het Teachers College vanuit hun persoonlijke betrokkenheid op de maatschappij van de toekomst het Teachers College hebben vormgeven.
Marlies ter Beek