Samenvatting

In het onderhavige onderzoek hebben we een vragenlijst ontwikkeld, de LICTO-schaal voor ICT-gebruik van docenten, die de aard en omvang van het ICT-gebruik van docenten bij het organiseren en uitvoeren van hun onderwijs in kaart brengt. De vragenlijst biedt betrouwbare en valide scores voor ICT-gebruik in zijn totaliteit (LICTO-scores), maar kan ook uitgesplitst worden naar subvragenlijsten voor ICT-gebruik bij de didactische uitvoering/het lesgeven (LICTO-Diduit) en de didactische organisatie, d.w.z. alle andere werkzaamheden van docenten gericht op het kunnen geven van hun lessen (LICTO-Didorg/R-Didorg). Tevens is een uitsplitsing mogelijk naar subvragenlijsten over ICT-gebruik van digitale informatie (LICTO-IGIN/R-IGIN), eenvoudige software (LICTO-IGES/R-IGES) en geavanceerde software (LICTO-IGAS).
Daarnaast biedt de vragenlijst per vraag informatie over welke specifieke ICT-functionaliteit docenten in de onderzoeksgroep gebruiken en in welke mate zij dat doen. Uitsplitsing van de scores naar subgroepen behoort tot de mogelijkheden alsmede vergelijking van
individuele scores met de gemiddelde scores van de (sub)groepen waartoe het individu behoort. In beide onderzoeksgroepen hebben we met de vragenlijst verschillen in ICTgebruik aan het licht gebracht tussen subgroepen op basis van sekse, opleidingsafdeling, vakgebied, leeftijd, onderwijservaring en eigen opleiding. Daarmee biedt de LICTO-schaal veel perspectieven om gebruikt te worden in verder onderzoek naar de relatie tussen ICT en onderwijs.
De huidige LICTO-schaal is alleen afgenomen op docenten aan twee verwante instellingen voor HBO. De onderzoeksgroepen bevatten bovendien niet het hele scala aan vakdisciplines dat in het HBO voorkomt, hoewel de disciplines techniek/ICT, educatie en zorg & welzijn daarvan wel een redelijke afspiegeling vormen. Toch verdient het aanbeveling de werking van de LICTO-schaal nader te onderzoeken in docentenpopulaties uit andere onderwijssectoren en/of met een grotere diversiteit aan vakdisciplines.
De LICTO-schaal heeft de mogelijkheid naast de 36 gesloten standaardvragen ook 1 tot 4 optionele gesloten vragen op te nemen, alsmede enkele half open vragen. Deze zijn bedoeld om de actualiteit van de gebruikte ICT te kunnen monitoren, zodat de schaal in volgende
versies up-to-date kan worden gehouden. Op basis van analyses van scores kan steeds worden nagegaan of bepaalde ICT zijn actualiteit verliest, algemeen gangbaar en dus niet meer discriminerend wordt, of van de ene naar de andere component verschuift (bijv. van geavanceerd naar eenvoudig). Op voorwaarde dat de LICTO-schaal en de subschalen
betrouwbaar en valide blijven, kunnen in volgende versies vragen die het niet goed meer doen, vervangen worden door vragen die beter beantwoorden aan het doel van de schaal. Men moet zich alleen realiseren dat dit de vergelijkbaarheid van historische onderzoeksresultaten moeilijker zal maken. Voordeel is dat de LICTO-schaal daarmee een duurzaam onderzoeksinstrument kan blijven dat ook in de toekomst zijn waarde kan behouden.