Samenvatting

Binnen het kader van de minor Ouderen en Samenleving, is onderzoek gedaan aan de hand van de volgende vraagstelling:
'Wat heeft de terminale zorgvrager nodig aan zorg en kan (en wil) de HBO-verpleegkunde student, binnen het kader van het hospice als leerafdeling, hieraan voldoen?
De aanleiding voor het doen van dit onderzoek, is dat de Christelijke Hogeschool Windesheim en de Gereformeerde Hogeschool gezamenlijk een zelfstandig high-care hospice willen opstarten onder verantwoording van de beide HBO-V's. Binnen dit hospice zullen studenten een grote rol op zich nemen bij de verzorging van de terminale zorgvragers.
Het onderzoek kan worden weergegeven als een explorerend onderzoek, waarbij de onderzoeksmethode 'survey' is gebruikt. Door middel van literatuurstudies en aan de hand van enquêtes onder terminale zorgvragers, verpleegkundigen, docenten en studenten, is getracht antwoord te geven op de verschillende deelvragen.
De belangrijkste resultaten die naar voren zijn gekomen bij het doen van dit onderzoek zijn de volgende:
De behoeften aan zorg zijn op te delen in 5 gebieden, namelijk: informatie, praktische steun, emotionele steun, bejegening en organisatie. Dit is gebleken uit literatuurstudie en praktijkonderzoek. De behoeften uit de literatuur beschreven, komen overeen met de behoeften die door zowel de zorgvragers als de verpleegkundigen zijn aangegeven.
HBO-verpleegkunde studenten kunnen theoretisch gezien de benodigde zorg binnen een hospice op zich nemen, gekeken naar de coördinatie van zorg, verpleegtechnisch handelen en psychosociaal gebied. Goede begeleiding dient wel gewaarborgd te zijn en 3e en 4e jaars studenten krijgen de voorkeur om stage te lopen binnen het hospice. Dit is omdat studenten, naar mate de studie vordert, meer kennis en ervaring opdoen, welke goed van pas zal komen in een hospice.
De levensfasen waarin een student en een terminale zorgvrager zich bevinden verschillen erg van elkaar. Een student is bezig met het de toekomst, een terminale zorgvrager bereidt zich voor op het einde van het leven. Uit een project in Rotterdam is echter gebleken dat verschillen tussen adolescenten (studenten) en ouderen (over het algemeen vallen terminale zorgvragers onder deze categorie) in de praktijk minder groot blijken dan vooraf gedacht. Het is hierbij wel afhankelijk van zowel de terminale zorgvrager als de student. Ervaringen en ontwikkelingen van de student en behoeften van de terminale zorgvrager spelen hierin een rol.
Studenten van beide hogescholen hebben zeker belangstelling voor een stage binnen het hospice, dit blijkt uit gehouden enquêtes. Studenten denken ook veel te kunnen leren in een hospice.
Er zijn diverse voor- en nadelen met betrekking tot het hospice als 'leerafdeling', welke goed tegen elkaar afgewogen dienen te worden. In het hospice als leerafdeling kunnen studenten van elkaar leren, het is een krachtige leeromgeving en jongeren worden meer betrokken bij de dood. Daarentegen is de continuïteit van zorg moeilijk te waarborgen, kan het onrust geven doordat er teveel personeel op de werkvloer is en kan de zorg emotioneel erg zwaar zijn voor studenten.
Uit het gehele onderzoek is geconcludeerd dat studenten wel in de behoeften van een terminale zorgvrager kunnen voorzien, hierbij is echter wel goede voorbereiding en begeleiding nodig. Vanuit dit onderzoek kan door de projectgroep een 'go' gegeven worden voor de haalbaarheid van een hospice, gerund door studenten.