Samenvatting

De behoefte tot het aanpassen van de signaleringslijsten voor het volgen van de ontwikkeling van de kinderen van groep 1 en 2 is het uitgangspunt van dit praktijkgerichte onderzoek.
Het praktijkgerichte onderzoek start met de theoretische achtergrond ten aanzien van de ontwikkeling van de kinderen van groep 1 en 2 op het gebied van (voorbereidend) taal, (voorbereidend) lezen en spellen en (voorbereidend) rekenen. Hierin staat beschreven hoe de ontwikkeling verloopt en wat men van de kinderen kan verwachten, ook de leeftijd waarop of de groep waarin een bepaald onderdeel beheerst dient te worden is bij ongeveer de helft van de gegevens duidelijk.
Daarna worden de leerkrachten en de intern begeleiders betrokken bij het onderzoek, zij geven aan welke gegevens zij belangrijk vinden in een registratie van de ontwikkeling van de kinderen van groep 1 en 2. Hun menig ten aanzien van een registratie is onmisbaar bij het komen tot een aangepaste registratie.
De signaleringslijsten/voortgangsregistratie van drie basisscholen en van Kleuterplein (Bijlhout, Menne & Van der Zouw, 2008) worden vergeleken met de literatuur, de kerndoelen en elkaar. Hierbij worden zeer uiteenlopende data gevonden.
Ook het "passend onderwijs' wordt betrokken bij dit onderzoek, mede door het onderzoeken van de mogelijkheden die de registratie biedt tot het maken van individuele handelingsplannen en groepsplannen. Zowel op de Gabriëlschool als op de Vuurvogel geeft men aan "passend onderwijs' te willen bieden aan alle kinderen. Een registratie van de ontwikkeling van de kinderen maakt hier deel van uit.
Uit dit onderzoek blijkt dat bij het ontwikkelen of aanpassen van een registratiemethode voor het volgen van de ontwikkeling van de kinderen van groep 1 en 2 op het gebied van (voorbereidend ) taal, (voorbereidend) lezen en spellen en (voorbereidend) rekenen de literatuur houvast biedt, hierin wordt aangegeven wat de kinderen moeten kunnen. Bij een aantal gegevens, ongeveer de helft, is er vanuit de literatuur een leeftijd of een groep te benoemen waarop het kind een bepaald onderdeel in de ontwikkeling dient te behalen. Omdat de beschrijving in de literatuur niet altijd parallel loopt met de kerndoelen blijft het belangrijk om de literatuur en de kerndoelen naast elkaar te houden. De gegevens uit de registratie kunnen ingezet worden om het onderwijsaanbod aan te passen aan de ontwikkeling van de kinderen. Hierbij zijn individuele handelingsplannen en groepsplannen een geëigend hulpmiddel. Empirisch is vastgesteld dat de kinderen door het plegen van vroegtijdige interventies, voornamelijk vanaf groep 2, optimale kansen krijgen in het onderwijs.