Samenvatting

NB Als er hier gesproken wordt over 'jongeren' betreft het zowel de lezer als de nietlezer
van de kranten, tenzij anders aangegeven.

Het Friesch Dagblad wil zich richten op een brede doelgroep in de provincie
Friesland. Leeftijd maakt niet uit; er wordt gekozen voor een brede benadering. De
gemiddelde leeftijd van de abonnee is 62 jaar en het aantal twintigers met een
abonnement ligt onder de 20. De kanttekening die geplaatst moet worden is dat
jongeren mogelijk de krant wel lezen omdat ze meelezen met hun ouders of ergens
anders. Het christelijke karakter is voor leden een belangrijke reden om een
abonnement te hebben en vrijwel alle leden zijn kerkelijk betrokken. Het regionale
karakter is ook belangrijk.
De Friese krant spreekt jongeren niet als specifieke doelgroep aan en heeft geen
jongerenredactie. Wel schrijven twee externen mee aan een jongerenpagina die in de
zaterdagbijlage verschijnt en alleen gaat over geloofszaken. Bovendien zit er op de
regioredactie iemand met de portefeuille 'jongeren'. In 2006 kwam er een nieuwe
opmaak, waardoor korte teksten met kaders mogelijk worden. De website wordt door
het Friesch Dagblad niet gezien als een middel om jongeren aan zich te binden.
Het Friesch Dagblad heeft geen onderzoek naar het lees- of surfgedrag van jongeren
gedaan. Een werkgroep is momenteel bezig met brainstormen over nieuwe vormen
(multimedia) van het aanbieden van informatie.
Bijna de helft van de jongeren die het Nederlands Dagblad thuiskrijgen leest hem nu
al. De krant is bezig met een groot onderzoek naar haar jonge lezers. De krant heeft
tweewekelijks een jongerenbijlage. Het is nog maar de vraag of deze blijft bestaan.
Jongeren willen namelijk niet als jongeren worden aangesproken, zo blijkt uit
onderzoek van het Nederlands Dagblad. De lengte of de kleur van de teksten lijkt dan
niet uit te maken; als de jongere zich er maar mee kan identificeren. Desalniettemin
waren zes jaar geleden, bij het laatste jongerenonderzoek, de leesresultaten voor de
jongerenbijlage goed. Het jongerendeel van de website van het Nederlands Dagblad
doet het een stuk minder.
De gemiddelde leeftijd van de lezer van het Reformatorisch Dagblad ligt het laagst:
52,5 jaar. Meer dan de helft van de jongeren die het Reformatorisch Dagblad nu thuis
leest, neemt later een abonnement. De Reformatorische jongeren lezen meer en
gebruiken internet meer als naslagwerk dan jongeren in het algemeen.
Met name de groep in de leeftijd van 12 tot 18 jaar hebben de afgelopen jaren extra
aandacht gekregen. Deze groep is erg geïnteresseerd in wat er in de wereld gebeurt.
70 procent heeft geen televisie. Dit is een mogelijke verklaring voor het succes van
de jongerenpagina's elke dag en met op zaterdag een extra bijlage.
Jongerenpagina's in het algemeen blijken niet zo'n succes. De inhoud op de
jongerenpagina's in het Reformatorisch Dagblad past bij de belevingswereld van de
jongere. Kijkend naar de losse rubrieken zijn de foto's en de korte tekstjes het
populairst. De jongerenpagina op de website doet het ook goed. In de toekomst wil
de krant meer met andere media gaan werken en meer verwijzen naar de papieren
versie van de krant. Het is niet na te gaan of jongeren door het lezen van de
jongerenpagina's ook later een krant zullen nemen.
Christelijke kranten worden door jongeren langer gelezen dan niet-christelijke
kranten. De bijlagen, zowel de jongerenbijlagen als de algemene bijlagen, worden
goed gelezen en als zeer positief gezien. Daarbij vinden de jonge lezers het niet erg
om als 'jongeren' te worden aangesproken. Dat mag zelfs meer gebeuren, vinden ze!
De christelijke identiteit is voor de lezers een belangrijke reden om de kranten te
lezen. Een tweede reden is om het nieuws te volgen, in het geval van het Friesch
Dagblad is dit het regionale nieuws. Christelijke jongeren vinden diepgang in hun
christelijke krant. Verder wordt het taalgebruik door de lezers en de niet-lezers goed
gevonden. De hoeveel aandacht die aan het geloof geschonken wordt is goed. Alleen
voor het Reformatorisch Dagblad is het soms wat 'te veel'.
Bij alledrie de kranten worden achtergronden bij het nieuws erg gewaardeerd.
Godsdienst is een populair thema, zowel bij de mensen die al één van
de kranten lezen, als bij de jongeren die dat nog niet doen. Sommigen geven aan dat dit zelfs
nog meer aan de orde mag komen.
De lengte van de verhalen maakt niets uit. Wat erg gewaardeerd wordt door de lezers van de christelijke dagbladen
is de duidelijkheid en de overzichtelijkheid van de kranten. Toch vinden ze ook dat de krant
op tabloidformaat mag.
Zowel de lezers als de niet-lezers zoeken onderwerpen waar ze zelf mee zitten. De
jonge lezer scant de krant en kijkt wat voor hem of haar relevant is. Onderwerpen die
vaker genoemd worden zijn school en internet. Verder vinden jongeren persoonlijke
verhalen, al dan niet over het geloof, interessant. De verhalen moeten van jongeren
zelf komen. In het geval van het Friesch Dagblad wordt dit nog eens versterkt omdat
daarbij de omgeving bekend is. Verder willen jongeren liever niet verhalen over
jongeren lezen.
De websites worden geprezen vanwege hun overzichtelijkheid en diepgang. De sites
worden vooral gebruikt als naslagwerk of om nog iets terug te lezen wat in de krant
heeft gestaan. Zelf kunnen reageren wordt ook gewaardeerd. De website wordt door
een enkeling als primaire nieuwsbron gebruikt. Nu.nl en NOS.nl zijn g
grote concurrenten op dat gebied omdat die actueler zijn. Het jongerendeel van de site
wordt wisselend beoordeeld. De verstrooiing op de sites, zoals reclame, mag verdwijnen.
Iets minder de helft van zowel de lezers als de niet-lezers zegt later een abonnement
te nemen op de krant. Het Nederlands Dagblad en het Reformatorisch Dagblad gaan
aan kop. Voor het Friesch Dagblad is het afhankelijk van de financiële- en de
woonsituatie. Andere mogelijkheden om het nieuws te volgen zijn: regionale
dagbladen, internet, televisie, NRC Next of het AD.
Andere christelijke media die door jongeren tussen de 16 en 25 jaar worden gelezen
zijn de Visie (omroepblad van de EO), Ronduit Inside (jongerenblad van de EO)
en [X]ist in Christ (opinieblad voor christelijke jongeren). Andere niet-christelijke bladen
worden nauwelijks gelezen. Diverse programma's van de EO worden
bekeken,waarbij het programma '40 dagen zonder seks' vaak wordt genoemd.
Christelijke websites worden ook regelmatig bezocht.
Ook nu weer spreken de onderwerpen aan die dicht bij de jongere zelf staan.
Praktisch geloven en levensvragen komen ook naar voren. De ondervraagden willen
leren van de andere jongeren. Deze verhalen willen ze ook graag terugzien in de krant.