Samenvatting

Teams worden steeds belangrijker in organisaties. Een organisatie is kwetsbaar als deze te zeer van één of meerdere individuen afhankelijk is. In ‘de lijn’
bijvoorbeeld vergt het aansturen van een organisatie(onderdeel) dusdanige kennis uit diverse functionele velden, dat hecht samenwerken essentieel is. Eigenlijk zijn teams (secties, units, projectteams, managementteams) de bouwstenen van moderne organisaties. Gezien de snelheid en complexiteit van ontwikkelingen van expertisegebieden en de toenemende mondialisering, zijn leerprocessen vaak als kritieke succesfactoren te kenmerken. Dit onderbouwt ook weer waarom
individuen in organisaties het afleggen tegen teams. Dit onderzoek gaat in op teamleren, lerende teams. Bij Defensie doen zich dezelfde bovengeschetste ontwikkelingen voor. Het optreden van militaire eenheden vindt altijd teamgewijs plaats. Alleen al de eis om klokrond op te kunnen treden (24/7: 24 uur per dag, 7 dagen per week) dwingt het werken in groepen op alle niveaus af. Daarnaast moet men snel op de meest uiteenlopende situaties kunnen inspelen: joint-combined, inzetbaar over de hele wereld, in uiteenlopende conflicten die het hele geweldspectrum kunnen omvatten. Operaties worden van boven door de politiek bepaald en van onderen door (irreguliere) tegenstanders verstoord. Het feit dat bij militaire operaties mensenlevens (eigen troepen, burgers, vijandelijke eenheden) gemoeid zijn, maakt dat men zich geen fouten kan veroorloven. ‘Lessons learned’ worden getrokken, doctrines, gevechtstechnieken en wapensystemen blijven zich ontwikkelen. De politiek vraagt steeds meer transparantie van de militaire organisatie, vooral met betrekking tot de effectiviteit en efficiëntie in de vredesbedrijfsvoering. De organisatie zelf is er alles aan gelegen om de effectiviteit in slagkracht en momentum te vergroten. Allemaal zwaarwegende redenen om als team continu open en proactief de organisatie en de omgeving te blijven scannen. Dit alles leidt tot de vraag: Hoe leren teams binnen Defensie? De geformuleerde onderzoeksvraag luidt: Wat zijn de determinanten van teamleren en welke relatie hebben ze met
elkaar? De definitie van teamleren die de auteur in dit onderzoek hanteert is: het opbouwen van kennis, kunde en inzicht door het team middels inter-persoonlijke processen waarbij het team de verbetering/ het geleerde ook aantoonbaar toepast en borgt. Op grond van de literatuurstudie en het onderzoeksmodel is de onderzoeksvraag geherformuleerd tot: Hoe hangen de factoren Teamreflection, Teamsensation en Teamaction bij het leren in teams samen?