Samenvatting

Het onderzoek ging uit naar: het meten van het effect van de toepassing van 21e eeuwse vaardigheden in het Surinaams zaakvakonderwijs op de betrokkenheid van de leerlingen.
De betrokkenheid van de leerlingen is gemeten aan de hand van het betrokkenheidsbeslissingsschema van Looqin. Het beslissingsschema is gebaseerd op het gedachtengoed van Ferre Laevers dat zich gericht heeft op ervaringsgericht onderwijs. Dit maakt dat het niet gericht is op een soort activiteit of vakgebied waardoor het een geschikt meetinstrument is om de betrokkenheid van leerlingen te meten.
De 21e eeuwse vaardigheden binnen het onderzoek wijken af van de vaardigheden die het SLO (Stichting leerplanontwikkeling) voorschrijft. Na vergelijking van verschillende modellen voor de 21e-eeuwse vaardigheden bleek het model van de SLO wel vrij overkoepelend, maar nog niet volledig. Het talentenmodel van Van de Molen (2015) geeft een mooie aanvulling. Zij richt zich meer op de nieuwsgierige kant van de leerlingen en legt de focus op HOTS (Hogere orde denkvaardigheden) en metacognitie (wat de HOTS al voor een deel in zich hebben). Voor het onderzoek is dan ook een combinatie van beide gekozen. Dit komt vrij overeen met de visie die Schnabel na opdracht van demissionair (van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) Sander Dekker. De lessen voor het praktijkonderzoek zijn zoveel mogelijk vakoverstijgend vormgegeven.
Na overleg met de klassendocent in Suriname is hierbinnen een selectie gemaakt van vaardigheden die uit te voeren zijn binnen het Surinaamszaakvakonderwijs. Zo vielen bijvoorbeeld vaardigheden die toepassing van ICT vereisen af, wegens gebrek aan middelen. Vaardigheden die wel gemeten konden worden, zijn samenwerken, communiceren, probleemoplossend- en creatief handelen en denken en de hogere orde denkvaardigheden.
Na acht afnames van het beslissingsschema over een periode van tien weken bij toepassing van verschillende vaardigheden bleek de hogere orde denkvaardigheden van de 21e eeuwse vaardigheden verreweg het hoogste positieve effect bereikten bij de leerlingen. Over het algemeen heeft de toepassing van de 21e eeuwse vaardigheden een positief effect gehad op de betrokkenheid van de leerlingen, maar om de 21e eeuwse vaardigheden in de praktijk in Suriname te realiseren is ervoor gekozen een advies uit te geven naar de toepassing van de Hogere orde denkvaardigheden. Het onderwijs in Suriname wordt nog aangeboden volgens oude methodes en gebruiken. Het uitbrengen van een advies met meerdere vernieuwingen weinig effect voortbrengen. De focus op één vernieuwingsaspect leggen (dat het meeste oplevert ten opzichte van betrokkenheidsverhoging) heeft meer kans van slagen. Het advies is gepresenteerd aan het team en schoolhoofd van de praktijkschool en is tevens aangeleverd bij het RKBO scholenverbond tezamen met het onderzoeksverslag.