Samenvatting

‘’Bouwbedrijf Vrolijk’ is een bouwbedrijf in Zevenbergen, dat zich voornamelijk bezighoudt met het realiseren van utiliteitsbouw- en in mindere mate met de woningbouwprojecten. Eén van de nieuwe technieken waar ‘Bouwbedrijf Vrolijk’ zich in wil ontwikkelen is BIM. BIM wordt gezien als één van de mogelijkheden om effectiever en efficiënter te bouwen. In het onderzoeksrapport dat voor u ligt, is onderzoek gedaan naar ‘Wat de consequenties zijn voor het werkproces van ‘Bouwbedrijf Vrolijk’ bij het toepassen van BIM in de kostencalculatie en uitvoering op de bouwplaats’. Binnen ‘Bouwbedrijf Vrolijk’ wordt er momenteel gebruik gemaakt van een 3D-model in de fase ontwerp en werkvoorbereiding. Op het gebied van BIM wordt er in het bouwproces alleen nog maar samengewerkt op de traditionele manier. Het uitgangspunt voor het uitvoeren van dit onderzoek is, de huidige werkwijze op het gebied van BIM binnen ‘Bouwbedrijf Vrolijk”.
De onderzoeksvraag betreft een open vraagstelling, wat inhoudt dat het om een kwalitatief onderzoek gaat. De hoofdvraag van het onderzoek is uitgevoerd in de vorm van toegepast onderzoek. Het onderzoek is uitgevoerd in twee onderdelen; waarin inzicht is verkregen in de werkwijze.
1. Wat de consequenties zijn voor het werkproces bij de toepassing van BIM in de kostencalculatie;
2. Wat de consequenties zijn voor het werkproces bij de toepassing van BIM op de bouwplaats.
Om antwoord te geven op de vraag wat de consequenties zijn voor het werkproces van kostencalculatie met de toepassing van BIM, is er informatie verkregen in de vorm van interviews, deskresearch en casestudy. Uit interviews met de calculators binnen ‘Bouwbedrijf Vrolijk’ is geconstateerd dat men niet echt open staat voor veranderingen in de kostencalculatie door de toepassing van BIM (procesverandering; mens en cultuur). De consequenties in het werkproces van kostencalculatie met de toepassing van BIM, zijn verkregen doordat dit getest is in de vorm van een casestudy. De consequenties hiervan hebben betrekking op de volgende onderdelen: modelleren van een BIM, genereren gegevens uit een BIM naar uittrekstaat, toevoegen ontbrekende gegevens in de uittrekstaat en gegevens in de uittrekstaat handmatig overzetten in de software Vakware. Een belangrijke voorwaarde hierbij is dat de calculators worden betrokken bij de implementatie van BIM in het proces en dat zij hiervoor open staan. De casestudy is uitgevoerd op een intern en extern gemodelleerd BIM. Vanuit de uitkomsten van de casestudy is er een werkwijze ontwikkeld om m.b.v. BIM een kostencalculatie te maken. In de werkwijze zit naar alle waarschijnlijkheid een bepaalde onnauwkeurigheid; dit komt omdat de werkwijze alleen gebaseerd is op de uitkomsten van de twee geteste modellen.
Hoe een BIM van toegevoegde waarde kan zijn op de bouwplaats voor ‘Bouwbedrijf Vrolijk’ is onderzocht door middel van interviews met intern en extern deskundigen. Hoe het BIM van toegevoegde waarde kan zijn: een visueel 3D-beeld op werktekeningen, een online platform met een 2D/3D viewer, een digibord in de bouwkeet en een visuele planning (bouwkundig/logistiek). Een online platform dat iedereen altijd de beschikking heeft over de meest recente gegevens en dat problemen gekoppeld kunnen worden aan het BIM op het online platform. In verhouding zijn er weinig interviews gehouden, daarbij komt dat er alleen interviews gehouden zijn met respondenten die samenwerken met ‘Bouwbedrijf Vrolijk’. Indien er meer respondenten geïnterviewd zouden worden die niet samenwerken met ‘Bouwbedrijf Vrolijk’ zouden de resultaten anders uit kunnen vallen. In een vervolgonderzoek kan aan de hand van de resultaten onderzocht worden of BIM daadwerkelijk een meerwaarde heeft op de bouwplaats en wat de consequenties voor het werkproces hierdoor kunnen zijn.
Om de stap te maken van een 3D-model naar een BIM, zal er bij het modelleren informatie toegekend moeten worden aan de objecten. Als BIM over inhoudelijke informatie beschikt kan er veel meer met een BIM gedaan worden (Planning 4D BIM, kostencalculatie 5D BIM en automatische clashdetectie). Er wordt aanbevolen om de objecten in het BIM te voorzien van de volgende gegevens: naamgeving en classificatie volgens de NLRS, objecten classificeren volgens de STABU-systematiek en objecten voorzien van juiste hoeveelheden/eenheden. Als men BIM wil toepassen in het gehele bouwproces moet er een procesverandering plaats vinden. De verandering richt zich voornamelijk op mens en cultuur binnen de organisatie. Er wordt aanbevolen om aan de slag te gaan met een geïntegreerd bouwproces, op deze manier heeft men inspraak hoe een BIM gemodelleerd en aangeleverd dient te worden. Het is raadzaam om een BIM-uitvoeringsplan op te stellen, zodat iedere partij weet hoe samen te werken. Zodat het BIM zo ingericht wordt dat het over alle gegevens beschikt voor het maken van een kostencalculatie van een werk. Om het BIM- proces te optimaliseren wordt er aanbevolen om clashsessies te houden (visuele en automatische clash control). Door automatische clash control kan er ook uitgesloten worden dat objecten dubbel gemodelleerd zijn. Dit is van belang om m.b.v. BIM een goede kostencalculatie te maken.