Samenvatting

Aanleiding
Voordat een kind geboren wordt, spelen de leefwijze en het gedrag van de moeder al een rol. Het ongeboren kind heeft hier zelf nog geen invloed op, hij of zij is volledig afhankelijk van zijn of haar moeder. De verloskundige kan door middel van gezondheidsvoorlichting en preventie aan aanstaande ouders bijdragen aan een gezondere zwangerschap en betere neonatale uitkomst. Uit
eerder onderzoek blijkt dat deze informatievoorziening het belangrijkste verbeterpunt is voor verloskundigen. Naar aanleiding hiervan wordt inzicht verkregen in de prenatale voorlichting die gegeven wordt door de Nederlandse eerstelijns verloskundige tijdens de prenatale consultaties.

Methode
Een kwantitatief onderzoek is uitgevoerd door middel van een online enquête. De enquête, bestaande uit 26 vragen, werd aselect via e-mail verzonden naar 93 verloskundigenpraktijken in Nederland. De resultaten zijn met behulp van het programma Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) verwerkt. De analyse werd uitgevoerd door middel van frequentietabellen, een kruistabel, de centrummaat gemiddelde en de spreidingsmaat variatiebreedte.

Resultaten
In dit onderzoek hebben 52 verloskundigen geparticipeerd. Tijdens de prenatale voorlichting worden de onderwerpen prenatale screening, het bloedonderzoek, de leefstijl en het verloop van de zwangerschap, bevalling en kraamtijd veelvuldig besproken. De onderwerpen stress, angst, depressie, seksualiteit, de sociale verandering en de thuissituatie worden in mindere mate besproken. Wanneer onderwerpen besproken worden is dit met name kort en krachtig. De prenatale screening en het verloop van de zwangerschap en bevalling worden vooral uitgebreid besproken. Alle verloskundigen geven individuele voorlichting aangepast aan de situatie van de zwangere vrouw, vaak in combinatie met groepsvoorlichting en ondersteund door folders en brochures.

Discussie
Mogelijk worden niet alle onderwerpen in dezelfde mate besproken door de tijd die ontbreekt om goede voorlichting te kunnen geven, wat zowel uit het onderzoek als de literatuur naar voren komt. Daarnaast is het mogelijk dat de zwangere vrouw niet altijd behoefte heeft aan het bespreken van al de aanbevolen onderwerpen. De aanpassingen in het geven van voorlichting in verschillende casussituaties laat zien dat verloskundigen de voorlichting aanpassen aan de situatie en behoeften van de zwangere vrouw. Echter kunnen de casussen de respondenten in een bepaalde richting hebben gestuurd.

Conclusie
Geconcludeerd kan worden dat de Nederlandse eerstelijns verloskundige de voorlichting aanpast aan de wensen en behoeften van de zwangere vrouw. Daarnaast is duidelijk geworden dat de prenatale voorlichting niet volledig gegeven wordt en de onderwerpen stress, angst, depressie, seksualiteit, sociale verandering, thuissituatie en infectieziekten uitgebreider behandeld dienen te worden tijdens de zwangerschap.

Aanbevelingen
Naar aanleiding van dit onderzoek is het voor de beroepspraktijk sterk aanbevolen bijscholingen, symposia en congressen bij te wonen. Daarnaast dient een campagne opgezet te worden over het belang van de inhoud van de prenatale voorlichting en de toepassing van CenteringPregnancy. Ten slotte wordt aanbevolen om een observatieonderzoek naar het voorlichtingsgedrag van verloskundigen en een kwalitatief onderzoek naar de ervaringen en verwachtingen van zwangere vrouwen ten opzichte van de prenatale voorlichting uit te voeren.