Samenvatting

In Zeeland worden regelmatig herinrichtingsprojecten uitgevoerd in de omgeving van dijken. Hiervoor kunnen verschillende aanleidingen zijn, zoals benodigde dijkversterking, natuurherstel en gebiedsontwikkeling ten behoeve van woningbouw, economie en recreatie. Vaak gaat het om een combinatie. In deze studie is onderzocht hoe inwoners van Zeeland de gebieden rondom zeedijken beleven en aankijken tegen de landschappelijke herinrichting van een drietal casuslocaties, te weten de Hedwigepolder, Perkpolder, en Het Rammegors. Voor ieder van deze drie gebieden zijn in de omgeving tussen de 90 en 100 volledig ingevulde vragenlijsten afgenomen. De vragenlijst voor de Hedwigepolder is bovendien door ruim 800 inwoners verspreid over Zeeland ingevuld. De resultaten zijn representatief voor demografische achtergrondkenmerken zoals leeftijd en geslacht.

Zeeuwen voelen zich over het algemeen sterk verbonden met het landschap rond de zeedijken in de eigen omgeving, maar niet specifiek met de omgeving van de Hedwigepolder. Toch is ongeveer de helft van de Zeeuwen het oneens met de herinrichting van de Hedwigepolder.
Het draagvlak voor herinrichting van Het Rammegors is lager en voor Perkpolder hoger dan voor de Hedwigepolder. Respondenten ervaren vooral negatieve emoties zoals teleurstelling, machteloosheid en bezorgdheid. Bij Perkpolder en Het Rammegors worden ook positieve emoties gerapporteerd, met name tevredenheid en in mindere mate geluk en blijdschap. Ongeveer één op de vijf Zeeuwen ervaart een sterke sociale norm in de eigen omgeving, waarbij een afwijkende mening over de herinrichting van de Hedwigepolder als gevoelig wordt ervaren.
In de directe omgeving van de drie gebieden ervaart ongeveer één op de drie inwoners een sterke sociale norm. Een meerderheid van de Zeeuwen heeft weinig vertrouwen in de besluitvorming door overheden (Rijk, provincie, waterschap) over toekomstige herinrichtingsprojecten van land-waterovergangen.

De top 5 ecosysteemdiensten (maatschappelijke baten die kunnen worden ontleend aan ecosystemen) die door bewoners het belangrijkste worden gevonden bij de herinrichting van land-waterovergangen zijn een aantrekkelijk landschap, een gezonde bodem, het voorkomen van dijkdoorbraken, de biodiversiteit, en de voedselproductie. Inwoners rond Perkpolder vinden bovendien de mogelijkheden voor recreatie en toerisme belangrijk. Van de drie gebieden wordt de herinrichting van Perkpolder het positiefst beoordeeld. De Hedwigepolder en Het Rammegors worden op vrijwel alle ecosysteemdiensten beter beoordeeld in de oude situatie, dus voor de herinrichting.
De Zeeland-brede vragenlijst over de Hedwigepolder zal worden herhaald na verwijdering van de dijk en eind 2023. Met de herhaalde vragenlijsten van voor, tijdens en na de herinrichting van de Hedwigepolder beogen we inzicht te krijgen in de ontwikkeling van het draagvlak en handvatten te vinden voor publiekscommunicatie gericht op herstel van vertrouwen.