Samenvatting

Probleemstelling
Pijn bij oncologische patiënten komt veel voor, specifiek in een gevorderd stadium. Vanwege bijwerkingen van pijndempende medicatie wordt de gewenste mate van pijnreductie, voornamelijk in de palliatieve fase, vaak niet behaald.
Doelstelling
Inzicht verkrijgen betreft het effect van klassieke massage op pijn bij patiënten met gevorderde kanker en/of palliatief oncologische patiënten.
Vraagstelling
De vraagstelling van dit onderzoek luidt: 'Wat is het effect van klassieke massage op pijn bij patiënten met gevorderde kanker en/of palliatief oncologische patiënten?'
Methode van onderzoek
Voor het tot stand brengen van deze beschrijvende literatuurstudie is literatuur gezocht in tientallen elektronische databanken, gelimiteerd aan een periode van 2008 tot en met 2013. Inclusiecriteria betreft de doelgroep zijn patiënten met gevorderde kanker en/of palliatief oncologische patiënten.
Resultaten
In deze literatuurstudie zijn dertien artikelen geïncludeerd. Twee van de drie pilot RCT's en drie van de vier RCT's geven aan dat massage een directe pijnreductie geeft. Vier van de zes review-studies bevestigen deze afname.
Onderzoek naar het effect van massage op lange termijn leverde gemengde resultaten op.
Bovendien tonen drie studies aan dat 'full-body' massagetherapie een hogere pijndemping geeft ten opzichte van controlegroepen.
Conclusie
Er is substantieel bewijs dat massage, van tenminste twintig minuten, een direct pijndempend effect heeft in zowel de curatieve als palliatieve fase van kanker. Ook heeft massage een groter effect op pijnafname dan sociale attentie en handoplegging.
Trefwoorden
Klassieke massage - gevorderde kanker - oncologische pijn - palliatieve fase

Background
Pain is common for oncological patients, especially in advanced stages of cancer. The desired degree of pain relieve is not often reached because of side-effects of analgesic.
Aim
This study aims to assess the effect of massage on pain relieve for patients with advanced stages of cancer and/or terminal oncological patients.
Research question
What is the effect of classic- massage therapy on pain for patients with advanced stages of cancer and/or oncological patients?
Research Methodology
A systematic literature review was carried out. A search of several dozens of electronic databases was carried out. Only paper from 2008 onward were included. Inclusion criteria were patients with advanced stages of cancer and/or terminal oncological patients.
Results
13 papers were included in this study. Two out of three pilot Randomized Clinical Trials (RCT's) concluded that massage therapy relieved pain directly after treatment. Four of the six reviews-studies confirm this finding. Investigation of long-term effects of massage treatment yielded mixed results. Three studies demonstrate that 'full-body'-massage therapy result in higher pain relieve than the control groups social attention and simple touch.
Conclusion
There is ample evidence that massage therapy of at least 20 minutes gives a direct pain relieve in both curative phases of cancer as well as terminal stages. Massage therapy also has a greater effect on pain relieve than social attention and simple touch. More research is needed to draw firm conclusions about the long-term effects of massage.
Keywords
Classic massage - advanced stages of cancer - oncological pain - terminal phase