Samenvatting

In de huidige gezondheidszorg ontvangen patiënten vaak zorg van verschillende zorgverleners,
bijvoorbeeld de huisarts (eerstelijns zorg) en de specialist in het ziekenhuis (tweedelijns zorg).
Wanneer een patiënt die geneesmiddelen gebruikt in het ziekenhuis opgenomen wordt,
brengt dit vaak de betrokkenheid van verschillende voorschrijvers met zich mee. Na ontslag
uit het ziekenhuis ontstaan hierdoor vaak zogenoemde geneesmiddelgerelateerde problemen.
Informatie over het geneesmiddelengebruik van de patiënt wordt bij het ontslag uit het
ziekenhuis namelijk vaak onvolledig overgedragen naar de eerstelijnszorgverleners. Daarnaast
wordt de patiënt niet altijd goed geïnformeerd over de veranderingen van zijn geneesmiddelen,
zoals bijvoorbeeld over aanpassingen in de dosering of nieuwe geneesmiddelen. De ontstane
geneesmiddelgerelateerde problemen kunnen de patiëntveiligheid in gevaar brengen. Ze
kunnen bijvoorbeeld resulteren in een ongeplande heropname in het ziekenhuis of andere
gezondheidsschade voor de patiënt. Zo ervaart een op de vijf patiënten binnen drie weken
na ontslag een bijwerking van een geneesmiddel.
De focus van de studies beschreven in dit proefschrift ligt op de periode direct na
het ontslag uit het ziekenhuis. We noemen dit de heropname in de eerste lijn. Patiënten,
maar ook hun mantelzorgers, voelen zich vaak onvoorbereid voor de thuiskomst. Tijdens
de ziekenhuisopname nemen de zorgverleners in het ziekenhuis de zorg voor de patiënt
op zich. Het moment van ontslag betekent dat zij zelf de regie over hun gezondheid
en geneesmiddelen weer moeten overnemen. Het is daarom van belang om kort na het
ontslag uit het ziekenhuis het geneesmiddelengebruik met de patiënt te evalueren om
onduidelijkheden over bijvoorbeeld hun nieuwe geneesmiddelenschema weg te nemen.
Van oudsher hadden openbaar apothekers als hoofdtaak het bereiden en verstrekken van
geneesmiddelen. Tegenwoordig zijn zij echter meer en meer betrokken bij het begeleiden
van patiënten met betrekking tot hun geneesmiddelengebruik. Deze andere rol kan cruciaal
zijn bij het garanderen van de medicatieveiligheid gedurende en na de overgang van het
ziekenhuis naar huis. Daarom is het doel van dit proefschrift om de problemen die optreden
bij de heropname in de eerste lijn te ontrafelen en om de rol van de openbaar apotheker
hierin te onderzoeken.