Samenvatting

Onderzoek naar toekomstbestendige woningen voor senioren. De projectcasus om het plan technisch in uit te werken is een vleugel van een verzorgingshuis uit de jaren 60.
De aanleiding van dit onderzoek bestaat uit twee vraagstukken die momenteel spelen in Nederland. Door veranderingen in de zorg
komen verzorgingshuizen leeg te staan. Er dreigt zelfs sluiting voor 600 van de bijna 2000 verpleeg- en verzorgingshuislocaties.
Daarnaast groeit de vraag naar seniorenwoningen. Tot 2021 moeten er jaarlijks 44.000 geschikte woningen voor senioren bijkomen.
Het doel van deze scriptie, is het onderzoeken met welke tools een woning voor senioren kan worden gestandaardiseerd en hoe
dit in bestaande verzorgingstehuizen geïntegreerd kan worden. Om tot een realistische uitwerking te komen wordt er gewerkt
met een casus: verzorgingshuis Tolzicht te Brummen van Riwis Zorg & Welzijn. Dit verzorgingshuis bevat een vleugel die vanwege
de veranderende vraag getransformeerd dient te worden naar zelfstandige woningen waar ouderen veilig kunnen wonen. Hierbij
wordt gezocht naar de beste manier om de intramurale vleugel van het gebouw Tolzicht, te transformeren naar toekomstbestendige
woningen voor senioren. Tevens is er vanuit Riwis Zorg & Welzijn de vraag hoe de zorginstelling beter betrokken kan worden bij het
centrum van het dorp Brummen.
Er is een programma van eisen opgesteld met daarin de minimale eisen voor een ouderenwoning in een woongebouw, waarin
voornamelijk ook de wensen en behoeften van de ouderen van nu en in te toekomst zijn opgenomen.
In het casusonderzoek worden 39 zorgwoningen van de vleugel van het verzorgingshuis getransformeerd naar 27 zelfstandige
woningen van gemiddeld circa 53 vierkante meter waarbij zoveel mogelijk rekening gehouden wordt met de eerder vastgelegde
behoeften en wensen van ouderen en van de zorginstelling. Ook is er ruimte gemaakt voor een gemeenschappelijke woonkamer en
een commerciële ruimte, de koppeling hier tussen vormt de brug met de buitenwereld en zodoende het centrum van het dorp.
De keuze voor materialen, producten en installaties is gebaseerd op de volgende aspecten:
- Cradle to Cradle (onderdeel van circulaire economie);
- Bouwwerk als flexibel en (de-)montabel systeem (onderdeel van circulaire economie);
- Architectuur aspecten (beleving);
- Bouwprojectmanagement aspecten (kosten).
In een toekomstbestendige woning voor ouderen kan zorg geleverd worden, hulpmiddelen worden toegevoegd en is toegankelijk
voor rolstoelen, rollators of scootmobielen. De belangrijkste aspecten van een ouderenwoning zijn toegankelijkheid, veiligheid,
aanpasbaarheid, omgeving en klimaatbeheersing.
Aan de hand van de gekozen producten is de transformatie technisch uitgewerkt en kostentechnisch door gerekend. Er blijkt voor
deze casus een beperkt budget voor de transformatie beschikbaar, gezien de doelgroep niet veel te besteden heeft. Daarnaast is de
casus waar het plan op getoetst wordt een complex gebouw die zich niet optimaal ontleend voor een transformatie. Zo blijkt dat
aanpassingen van de uitstraling van het gebouw (de gevel) en het verbeteren van het binnenklimaat (na- isolatie) veel kosten met zich
mee brengt, terwijl deze van belang zijn om gestelde doelen te behalen.
Daarentegen zijn de gewenste veiligheid en voorzieningen eenvoudig in het plan te integreren, wat eveneens een belangrijke rol
speelt bij de transformatie.
Uiteindelijk zal de transformatie met het ontwerp met de gestelde wensen en eisen onvoldoende rendement opleveren.