Samenvatting

Decennia lang waren positieve groeimodellen de
onderliggende motor van de Nederlandse economie en
was de term groeidenken diepgeworteld in de
Nederlandse samenleving. De economische crisis,
startend in 2008, heeft gezorgd voor een ongekende
transitie van de samenleving. Maar ook een ander
fenomeen is, parallel aan de financiële crisis, verantwoordelijk
voor dat er anders wordt gedacht over de
toekomst. Ten gevolge van demografische ontwikkelingen
treedt in Limburg, met name Zuid-Limburg krimp op. De
bevolkingsomvang zal gaan dalen en tegelijkertijd heeft
de Zuid-Limburgse regio te maken met vergrijzing en
ontgroening. Deze demografische ontwikkelingen
hebben invloed op tal van sectoren en beleidsgebieden.
Onder ander op de Zuid-Limburgse woningmarkt zijn
de gevolgen van demografische ontwikkelingen
merkbaar. Het aanbod van woningen is groter dan de
vraag. Het gevolg is een onbalans in de woningmarkt.
Deze leegstand heeft onder andere een ongunstige
invloed op de bouwmarkt en de leefomgeving. Naast
een kwantitatief probleem ontstaat ook op termijn een
kwalitatief probleem.
Een en ander heeft geleid tot ingrijpen van de provinciale
overheid in Limburg op de woningmarkt. Om de
demografische ontwikkelingen in goede banen te
begeleiden heeft de provincie Limburg de Verordening
Wonen Zuid-Limburg opgesteld, die hard ingrijpt in de
markt. Kort gezegd: voor elke nieuwe woning moet een
andere gesloopt worden en daarnaast moeten er aan
een aantal criteria worden voldaan alvorens de overheid
instemt met het plan. Deze verordening is van toepassing
op alle plannen waarvoor nog geen omgevingsvergunning
voor is afgegeven (nieuwe en zachte
plannen). Zelfs zogenaamde ‘harde’ plannen staan
onder druk doordat er in toekomst via het Provinciaal
Omgevingsplan Limburg (POL) bouwtitels kunnen
worden ontstemd. De verordening is dermate belangrijk
maar ook belastend voor de projectontwikkelaars dat in
dit onderzoek daar apart aandacht is besteed. Doel van
het onderzoek is om de Zuid-Limburgse projectontwikkelaars
een strategisch toekomstperspectief te bieden,
omdat hun voortbestaan in het geding is gekomen.
Hieraan is de navolgende centrale onderzoeksvraag
gekoppeld.
Wat is voor een commerciële projectontwikkelaar
van koopwoningen in de vrije sector de beste
strategie om, gegeven de provinciale verordening
‘Wonen Zuid-Limburg’, duurzaam / volhoudbaar
te blijven werken in de regionale woningmarkt
van Zuid-Limburg?