Samenvatting

Grote steden kampen met ernstig ruimtegebrek. Dit is terug te zien in het structurele woningtekort, er is een te grote vraag ten opzichte van de bestaande voorraad. De bouwgrond is schaars, er moet gezocht worden naar alternatieve methoden om extra bouwgrond te creëren. Op het Nederlandse daklandschap ligt een omvangrijk bouwrijp bouwterrein. Funderingen, infrastructuur en een sociale structuur zijn al aanwezig. Het bestaande gebouw zal echter moeten worden onderzocht op hun draagkracht.

Een oplossing om het structurele woningtekort op te lossen kan zijn; het op grote schaal optoppen van de bestaande bouw. Hiervoor is de haalbaarheid onderzocht van een universeel optopconcept. Hierin zijn de volgende onderwerpen onderzocht:
- Wat is optoppen?
- In kaart brengen van Nederlandse woonvoorraad
- In kaart brengen en indicatie van Nederlandse woningmarkt
- Technisch onderzoek naar optopmogelijkheden van naoorlogse meergezinswoningen
- Onderzoek van referentieprojecten
- Ervaringen van deskundigen

Uit dit onderzoek bleek dat optoppen niet in seriematige hoeveelheden zal worden toegepast, maar in uitzonderlijke gevallen. Het is niet relevant om nog een universeel optopconcept te ontwikkelen. Vandaar dat wij overstappen van 1 concept, naar een specifiek ontwerp. Met het specifieke project willen wij een steentje bijdragen aan het oplossen van het structurele probleem 'de schaarse bouwgrond in stedelijke gebieden'.

Er is, vanuit het afstudeerbedrijf, de mogelijkheid geboden om onderzoek te doen naar optopmogelijkheden van het Hilton Hotel te Amsterdam. Het hotel heeft behoefte aan extra kamers, en is gelegen aan een uitstekende locatie. Er is geen mogelijkheid om in horizontale richting uit te breiden, men ziet daarom de optie om te gaan optoppen als een serieuze oplossing.

Bij het huidige ontwerp, van het hotel, is er rekening gehouden met extra bouwlagen in de toekomst. Uit analyse van het bestaande blijkt dat het hotel inderdaad zeer degelijk is gebouwd, met grote hoeveelheden beton.

Het gebouw is ontworpen conform de GBV 1950 eisen. Er is een analyse gedaan wat het verschil is tussen die normen en de normen van nu. Hieruit bleek dat ,wanneer we dit toepassen op het Hilton gebouw, er een overdimensie van circa 25% zit.

Na herberekening van verschillende constructieonderdelen, bleek er een veilige overdimsie te bevinden van circa 30%.

Aan de hand van deze gegevens is er onderzoek gedaan naar alternatieve optopconstructies. De varianten zijn verschillende in; constructiemethode, vorm en aantal verdiepingen. Hieruit bleek dat vier lagen optoppen met een relatief lichte constructie goed haalbaar is. Optoppen met een zware constructie, prefab beton, was ook zelfs drie lagen meestal mogelijk.

Er is uiteindelijk een staalskeletbouw constructie ontwikkeld, van vier bouwlagen, met een kleine overkraging. De indeling is zo veel mogelijk gerespecteerd. Ook uitvoeringstechnische en bouwtechnische randvoorwaarden zijn bij het ontwerp meegenomen.

Het Hilton Hotel te Amsterdam blijkt uitermate geschikt voor een optopproject. De ontwerpen van twee bouwlagen. die vooraf zijn verkregen van de architect, zijn overtroffen na dit onderzoek door vier bouwlagen!

Met dit onderzoek, naar optoppen van het Hiltongebouw in Amsterdam, willen we een voorbeeld geven hoe om te gaan met het verticaal uitbreiden van bestaande gebouwen.