Samenvatting

In de wetenschap dat mensen met autisme zich veilig wanen in herkenning en structuur ligt de focus van dit onderzoek op de werkzame elementen van stimmen in lichaamsgerichte dramatherapie. Resultaten van dit onderzoek kunnen een handvat bieden aan dramatherapeuten, andere vaktherapeuten met lichaamsgerichte aanpak en overige hulpverleners die werken met mensen met ASS. Voor u ligt een kwalitatief onderzoek waarvan de onderzoeksvraag luidt: ‘Wat zijn de werkzame factoren van stimmen in lichaamsgerichte dramatherapie aan mensen met ASS?’. Dit onderzoek is gedaan aan de hand van de antwoorden van 3 vaktherapeuten, te weten dramatherapie, speltherapie en psychomotorische therapie, 2 experts op het gebied van ASS en relevante literatuur. De resultaten bestaan uit vier deelvragen die samen opbouwen naar de conclusie van het onderzoek. In de deelvragen wordt nadruk gelegd op het verband tussen stimmen en dramatherapie, attitude, werkvormen en indicatiestelling. De behaalde resultaten verduidelijken de meerwaarde van lichaamsgerichte dramatherapie voor mensen met ASS en geven aan welke werkzame factoren stimmen heeft in de therapie. De resultaten wijzen uit dat stimmen buiten een vorm van zelfregulatie ook een vorm van autistische expressie is. Vastgesteld kan worden dat er verbindingen zijn tussen de centrale elementen van dramatherapie en de manieren waarop autistische mensen hun bestaande gevoel van innerlijk zelf uitdrukken. De werkzame factor van stimmen in lichaamsgerichte dramatherapie is het gebruiken van het lijf als instrument voor de uiting van innerlijke processen. Belangrijk voor het faciliteren van integratie van stimmen in dramatherapie is: het weghalen van schaamtefactoren uit de neurotypische wereld die zorgen voor belemmeringen bij de cliënt; het hebben van een cliënt-therapeut relatie die gebouwd is op vertrouwen, gelijkwaardigheid en duidelijkheid. Door de autistische zelfexpressies een plek te geven in dramatherapie kunnen sommige belangrijke gebieden en gevoelens geïdentificeerd worden met betrekking tot de wensen, behoeften en belevingswereld van autistische mensen met als doel het verbeteren van de zelfregulatie. Deze conclusie benadrukt de verbanden die kunnen worden gelegd tussen het autistische zelf en dramatherapie door integratie van autistische zelfexpressies zoals stimmen.