Samenvatting

Aanleiding: Fasciopathie plantaris is de meest voorkomende vorm van inferieure hielpijn. De etiologie van de aandoening wordt nog niet volledig begrepen; in 85 procent van de gevallen is de oorzaak onduidelijk. Er zijn veel verschillende behandelmethodes, maar er is momenteel nog geen methode die voor alle patiënten met fasciopathie plantaris effectief is. In dit artikel worden uiteindelijk alleen de fysiotherapeutische interventies belicht, aangezien er geen literatuur is gevonden betreffende de andere conservatieve behandelmethodes die voldeed aan alle selectiecriteria.
Doel: Het doel van dit artikel is aan de hand van wetenschappelijke literatuur te onderzoeken hoe effectief de verschillende conservatieve behandelmethodes zijn bij fasciopathie plantaris. Aan de hand daarvan wordt gekeken of er een "best evidence" behandelmethode is voor deze aandoening. De vraagstelling hierbij is als volgt: Wat is de effectiviteit van de verschillende conservatieve behandelmethodes bij patiënten met een fasciopathie plantaris?
Methode: Bij de zoektocht naar relevante literatuur is gebruik gemaakt van de databases PubMed, PEDro en Cochrane. Er zijn verschillende combinaties van zoektermen gebruikt. Aan de hand van een aantal selectiecriteria zijn uiteindelijk zes artikelen geselecteerd. Deze artikelen zijn op kwaliteit beoordeeld door middel van de PEDro schaal en de Cochrane beoordelingslijsten voor cohort studies en voor systematic reviews van RCT's.
Resultaten: In de gevonden artikelen wordt geschreven dat oefentherapie en shockwave therapie beiden significante verbeteringen opleveren op de gebruikte meetinstrumenten. Shockwave therapie is in twee artikelen vergeleken met een placebo behandeling en bleek significant betere resultaten op te leveren dan de placebo behandeling. In de artikelen die shockwave therapie met oefentherapie vergeleken bleek het rekken van de fascia plantaris op de korte termijn significant betere resultaten te geven dan shockwave therapie, maar op de lange termijn was er geen verschil. Ook vergeleken met conventionele fysiotherapie (ultrageluid, trainen van de tibialis anterior en rekken van de triceps surae) werden geen verschillen gevonden. Oefentherapie in combinatie met een voetorthese bleek ook significant effectief.
Conclusie: Op basis van de zes publicaties van redelijke tot zeer goede kwaliteit blijken oefentherapie en shockwave therapie beiden effectieve behandelmethodes te zijn voor het verbeteren van de pijn en functie bij fasciopathie plantaris. Voetorthesen blijken in combinatie met oefentherapie ook effectief te zijn. Er worden zowel op de lange als op de korte termijn goede resultaten gevonden, maar er zijn minder gegevens beschikbaar betreffende de lange termijn. Op de korte termijn blijkt dat het rekken van de fascia plantaris effectiever is dan shockwave therapie. Dit geldt echter niet meer op de lange termijn. Verder zijn er geen resultaten gevonden waaruit kan worden geconcludeerd dat
een bepaalde methode effectiever is dan een andere. Er valt geen behandelmethode als "best evidence" aan te merken.
Key words: plantar fasciopathy, plantar fasciitis, plantar fasciosis, heel spur, calcaneal spur, plantar heel pain, treatment, conservative treatment, physical therapy, physiotherapy, rehabilitation, stretching, strengthening, exercises, shockwave therapy.