Samenvatting

De aanleiding van het onderzoek is een stalkingszaak, welke B&H Advocaten aangenomen heeft. Door deze zaak is er behoefte ontstaan aan meer informatie inzake dit misdrijf, aangezien stalking uit een en dezelfde activiteit of een variëteit van gedragingen kan bestaan en het lastig is om aan te geven wanneer er sprake is van dit misdrijf.
De centrale vraag in dit onderzoek is: ‘Wat kan B&H Advocaten haar cliënten adviseren die vervolgd worden voor stalking op basis van literatuur, wet- en regelgeving en jurisprudentieonderzoek?’. Het doel van dit onderzoek is om voor B&H Advocaten duidelijk in kaart te brengen waar zij rekening mee moet houden bij de behandeling van stalkingszaken zodat zij hun cliënten, welke aangeklaagd worden voor stalking, hierover kunnen adviseren.
Om de centrale vraag goed te kunnen beantwoorden zijn er drie deelvragen onderzocht. De deelvragen zijn onderzocht aan de hand van literatuur, wet- en regelgeving en jurisprudentieonderzoek. In hoofdstuk 3 en 4 is jurisprudentieonderzoek verricht. Tijdens het onderzoek is gelet op het oordeel rechtbank en uitspraak rechtbank om een zo compleet mogelijk beeld van de praktijk te vormen en de kwaliteit van het onderzoek te vergroten.
Uit het onderzoek komt naar voren dat er sprake is van stalking als iemand opzettelijk door een ander herhaaldelijk lastiggevallen wordt en daardoor een inbreuk gemaakt wordt op iemands persoonlijke levenssfeer. Dit kan door een en dezelfde gedraging, maar ook door middel van een variëteit aan gedragingen. Voorts kan een verdachte alleen vervolgd worden, indien het slachtoffer aangifte bij de politie heeft gedaan. Dit maakt artikel 285b Sr een absoluut klachtdelict, wat betekent dat een stalker niet vervolgd kan worden als er geen klacht is ingediend.
Verder komt naar voren dat de rechtbank bij het beoordelen van een stalkingszaak kijkt of de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van het slachtoffer stelselmatig is geschied. Bij het beoordelen van de stelselmatigheid is volgens de wetsgeschiedenis relevant de intensiteit, duur en frequentie. Volgens de Hoge Raad is naast de intensiteit, duur en frequentie ook de aard van de gedragingen, de omstandigheden waaronder deze hebben plaatsgevonden en de invloed daarvan op de persoonlijke levenssfeer en de persoonlijke vrijheid van het slachtoffer relevant.

Uit de geanalyseerde zaken blijkt dat als alleen de frequentie ontbreekt de verdachte veroordeeld wordt voor het misdrijf stalking. Zodra de frequentie en de invloed op de persoonlijke levenssfeer en de persoonlijke vrijheid van het slachtoffer ontbreken wordt de verdachte vrijgesproken voor het misdrijf stalking. Verder kan het voorkomen dat alle topics aanwezig zijn, maar dat de verdachte alsnog vrijgesproken wordt. De rechtbank kijkt namelijk ook naar het verband tussen de topics. Zodra er geen sterke verband is tussen de topics, zal de verdachte vrijgesproken worden.

Aanbevolen wordt om in een stalkingszaak de onderstaande schema te gebruiken. Door middel van het zetten van een vink of een kruis wordt aangegeven of er een factor aanwezig of afwezig is.
Dossier/ zaak Intensiteit Duur Frequentie Aard van de gedragingen Omstandig-heden waar-onder deze plaatsvonden Invloed daarvan op de persoonlijke levenssfeer en vrijheid van het slachtoffer

Aan de hand van dit schema kan B&H advocaten snel zien of alle factoren aanwezig zijn. Bij een ontbreken van de frequentie en de invloed op de persoonlijke levenssfeer en de persoonlijke vrijheid van het slachtoffer weet het advocatenkantoor dat dit een indicatie kan zijn voor vrijspraak van cliënt voor het misdrijf stalking.

B&H Advocaten kan haar cliënt aan de hand van dit schema adviseren over de mogelijke uitkomst van een rechtszaak.

Ten slotte wordt B&H advocaten aanbevolen om na te gaan hoe de persoon van de verdachte, de ernst van het feit en de omstandigheden waaronder het feit is gepleegd in elkaar zitten in de desbetreffende situatie waar cliënt in zit. Cliënt kan bijvoorbeeld een psychische aandoening hebben, misschien waren zijn intenties op iets anders gericht en heeft het slachtoffer het verkeerd begrepen.