Samenvatting

SRK Rechtsbijstand staat voor Stichting Schaderegelingskantoor voor de rechtsbijstandverzekering en voert de rechtsbijstand uit voor zijn zeven deelnemende verzekeraars. SRK telt 320 juristen, waaronder 60 advocaten, die allemaal gespecialiseerd zijn in een specifiek rechtsgebied. Samen beheersen zij alle rechtsgebieden die onder een rechtsbijstandverzekering zijn gedekt.

Tijdens een sport- en spelsituatie kan zich al snel een ongeluk voordoen. Wanneer iemand bij één van de deelnemende verzekeraars van SRK is verzekerd en letsel heeft opgelopen tijdens een sport- en spelsituatie, komen deze terecht op de afdeling Letsel. De rechtshulpverleners van SRK zouden graag willen zien wanneer de rechter wel en wanneer de rechter niet spreekt van een sport- en spelsituatie. Daarnaast zien zij graag welke factoren de rechter meeneemt bij de beoordeling van onrechtmatig handelen en wanneer de rechter wel spreekt van een onrechtmatige daad, ondanks de verhoogde aansprakelijkheidsdrempel die geldt in sport- en spelsituaties. Deze drempel is er, omdat deelnemers aan een sport of spel bepaald gevaarlijk gedrag van elkaar hebben te verwachten.

Door middel van een jurisprudentieonderzoek zal er antwoord worden gegeven op de volgende centrale vraag:

Welk advies kan worden gegeven aan SRK Rechtsbijstand o.b.v. wet- en regelgeving, literatuur en jurisprudentie t.a.v. de onrechtmatigheid van gedragingen van deelnemers en niet-deelnemers in sport- en spelsituaties?

Om tot een zo volledig mogelijk antwoord te komen, is deze vraag gesplitst in vijf deelvragen. Drie deelvragen die aan de hand van literatuur worden beantwoord en twee deelvragen die aan de hand van jurisprudentie worden beantwoord.

Er is gebleken dat er drie factoren zijn die de rechter kan toetsen, op het moment dat het niet gelijk duidelijk is of iets een sport- en spelsituatie is, namelijk de aard van de activiteit, het tijdsbestek waarin en waarop en de onderlinge verhouding en hoedanigheid van betrokkenen. Uit de resultaten is gebleken dat er vooral wordt gekeken naar de aard van de activiteit en de hoedanigheid van betrokkenen. Zo oordeelt de rechter dat voetbal een contactsport is en deelnemers behoren te weten dat dit gevaarlijke gedragingen kan opleveren en dat ook tennis een spel is die gevaarlijke gedragingen uitlokt.
Pas op het moment dat de activiteit zich niet leent voor een sport- of spelsituatie, oordeelt de rechter dat de verhoogde aansprakelijkheidsdrempel niet geldt. Daarnaast hoeven betrokkenen niet met elkaar aan het wedijveren zijn en kan er ook sprake zijn van een sport- en spelsituatie indien zij afzonderlijk van elkaar spelen. Als conclusie kan dus getrokken worden dat er slechts in enkele gevallen geen sprake is van een sport- en spelsituatie.

De factoren die de rechter voornamelijk toetst voor de onrechtmatigheid zijn: de schending van een regel of norm en het gevaarzettend handelen voor de deelnemers en de zorgplicht voor de niet-deelnemers. Uit de resultaten is gebleken dat er bij de meerderheid van de arresten geen sprake is van een onrechtmatige daad. Dit omdat de deelnemers behoren te weten dat er bepaalde risico’s kunnen zitten aan de beoefening ervan. Het onrechtmatig handelen wordt het meest toegewezen in de sporten zoals voetbal, hockey en tennis. De rechter oordeelt namelijk dat bijvoorbeeld een ervaren voetballer moet kunnen inschatten of een bepaalde handeling op een bepaald moment nog kan. Bij de niet-deelnemers, zoals scholen en pretparken oordeelt de rechter slechts 2 keer dat er sprake was van onrechtmatig handelen. Dit omdat de zorgplicht onder andere geen absolute waarborg beoogt en vaak niet blijkt dat er anders had moeten worden gehandeld.

Tot slot wordt er een aanbeveling gedaan aan SRK om de rechtshulpverleners wat adviezen te bieden bij het beoordelen van een sport- en spelsituatie en het aansprakelijk stellen van de wederpartij.