Samenvatting

Veel hogescholen zijn - elk op hun eigen wijze - bezig met flexibilisering van het onderwijs, om in te spelen op de veranderende vraag van werkgevers, professionals en studenten. De door het ministerie van OCW gesubsidieerde pilots voor flexibele deeltijdopleidingen vormen hierbij een belangrijke katalysator. In deze pilots mogen hogescholen hun vaste onderwijsprogramma loslaten. In plaats daarvan stelt de opleiding eenheden van leeruitkomsten vast waarin wordt beschreven wat studenten moeten kennen en kunnen. Binnen deze kaders kunnen studenten in overleg met de opleiding in meerdere of mindere mate zelf bepalen wat ze gaan doen om die leeruitkomsten te behalen en keuzes maken met betrekking tot de deelname aan onderdelen van het onderwijsprogramma, de leeromgeving en de begeleiding. Flexibilisering stelt hogescholen voor ingewikkelde uitdagingen op het gebied van de organisatie van het onderwijs, vooral nu de studentenaantallen van flexibele opleidingen toenemen. Flexibilisering van het onderwijs vereist aanpassingen in de onderwijslogistieke processen en systemen. Daarbij gaat het onder andere om een andere verhouding tussen vraag- en aanbodsturing, om standaardisering in de ondersteuning als voorwaarde voor flexibilisering van het onderwijs en om het flexibel programmeren van toetsen en onderwijs. Om in beeld te brengen hoe hogescholen met dergelijke uitdagingen omgaan, heeft het programma Goed Georganiseerde School casestudies uitgevoerd naar ervaringen van twaalf hogescholen met het organiseren van flexibel onderwijs. De meeste van de onderzochte hogescholen participeren in de pilots voor flexibele deeltijdopleidingen.