Samenvatting

Het probleem dat centraal staat in dit onderzoek is de noodzaak om meer duidelijkheid te scheppen binnen de disciplines voor het vergelijkings- en selectieproces van ondergrondse waterbergingsvoorzieningen. Dit probleem komt voort uit de bredere context van waterbeheer in de gemeente Tilburg, waarbij geografische en historische invloeden samenkomen. De klimaatveranderingen zoals: frequente en extreme zomerbuien, droge lentes en zomers en bodemuitdroging spelen een cruciale rol in deze context. Deze veranderende neerslagpatronen hebben invloed op de beschikbaarheid van water en kunnen leiden tot zowel wateroverschot als -tekort.

De gemeente Tilburg heeft te maken met uitdagingen zoals: verstedelijking, drinkwaterwinning, industriële processen en landbouwpraktijken. Deze dragen bij aan bodemuitdroging en vergroten de vraag naar water. Deze problematiek heeft geleid tot maatregelen zoals het aanleggen van meer groene gebieden en bovengrondse waterberging om infiltratie te bevorderen. Bovendien heeft de geschiedenis van het watersysteem in Tilburg, gekoppeld aan de opkomst van de textielindustrie in de 19e eeuw, geleid tot bodemverontreiniging.

De stedelijke ontwikkeling en groei van Tilburg brengen nieuwe uitdagingen met zich mee, waaronder het verminderen van CO2-uitstoot, duurzame mobiliteit en het accommoderen van de grotere behoefte aan woningen. Deze ontwikkelingen hebben geleid tot meer verharding en een verstoring van de gewenste neerslaginfiltratie in de stad. De noodzaak voor ondergrondse waterberging in Tilburg wordt gedreven door de beperkte beschikbare bovengrondse ruimte. De prioriteit wordt gegeven aan verkeer en mobiliteit. De ondergrondse ruimte in Tilburg al drukbezet door verschillende kabels, leidingen, buizen en boomwortels. De groeiende behoefte aan ondergrondse infrastructuur en de nieuwheid van ondergrondse
waterbergingsvoorzieningen maken het vinden van geschikte locaties voor deze systemen een complexe taak. Bovendien ontbreekt het aan ervaring en kennis over het beheren, de kosten en de invloeden van dergelijke voorzieningen op omliggende systemen. Dit gebrek aan ervaring bemoeilijkt het opstellen van beheerplannen en het budgetteren voor realisatie en beheer.

Tot slot leidt de diversiteit aan prioriteiten en verantwoordelijkheden binnen verschillende disciplines, zoals stedelijk water, groen en civiele techniek tot tegenstrijdige eisen en wensen met betrekking tot ondergrondse waterbergingsvoorzieningen. Dit heeft terughoudendheid veroorzaakt bij vakadviseurs om dergelijke voorzieningen toe te passen. Dit complexe vraagstuk vereist een grondige analyse en effectieve strategieën om de negatieve gevolgen van bodemuitdroging en versnelde waterafvoer te minimaliseren en de levensduur en beheer van ondergrondse waterbergingsvoorzieningen te waarborgen.

Dit onderzoek maakt gebruik van verschillende onderzoeksmethoden om een diepgaand begrip te verschaffen van ondergrondse waterbergingsvoorzieningen en hun toepasbaarheid binnen de context van de gemeente Tilburg. De verschillende onderzoeksmethoden, waaronder: literatuurstudie, expertinterviews, workshops, vergelijkend onderzoek en een casestudie, zijn toegepast om diepgaand inzicht te verkrijgen in ondergrondse waterbergingsvoorzieningen en hun toepasbaarheid in Tilburg. De resultaten omvatten de identificatie van drie hoofdcategorieën van ondergrondse waterbeheerssystemen (vasthouden, bergen en afvoeren), zeven omgevingsfactoren die de effectiviteit beïnvloeden en een uitgebreide lijst van beoordelingscriteria onderverdeeld in vier aspecten (technisch, ontwerp, beheer en milieu). Door deze gevarieerde aanpak is het onderzoek in staat geweest om een uitgebreid begrip te bieden van ondergrondse waterbergingsvoorzieningen en om effectieve beoordelingscriteria te ontwikkelen voor toekomstige implementaties in Tilburg.