Samenvatting

Klimaatverandering is het onderwerp van de 21ste eeuw en zorgt voor extremere weersomstandigheden. Volgens het Rotterdams WeerWoord kan het in 2050 jaarlijks tot wel 4 keer vaker boven de 30 graden worden (Rotterdams WeerWoord, 2021). Mede hierdoor heeft provincie Zuid-Holland het initiatief genomen om het Convenant Klimaatadaptief Bouwen in het leven te roepen. Dit convenant is ondertekend door verschillende bedrijven, woningbouwcorporaties en gemeenten, waaronder ook de gemeente Rotterdam. Eén van de doelen die in het convenant staan is het creëren van 40% schaduw op loop- en fietsroutes bij de hoogste zonnestand dit wordt bereikt op 21 juni om 14:00
Dit onderzoek heeft aan de hand van de 20 meest gebruikte boomsoorten achterhaald wat de optimale boomafstanden zijn om 40% schaduw te creëren op loop- en fietsroutes. Dit is gedaan door verschillende straatprofielen uit de Rotterdamse Stijl te modelleren in Tygron. De schaduwkaarten uit Tygron zijn in QGIS verwerkt om schaduwoppervlakken te achterhalen. Deze schaduwoppervlakken zijn vervolgens in Excel verwerkt om boomafstanden te berekenen voor de oriëntaties oost-west, 22.5 graden, 45 graden, 67.5 graden, noord-zuid, 112.5 graden, 135 graden en 157.5 graden.
Uit het onderzoek is gebleken dat de 2e grootte bomen vrijwel altijd onvoldoende scoren waardoor deze vaak niet gebruikt kunnen worden om aan het convenant te voldoen. Verder blijken de oriëntaties 45 graden, 67.5 graden, noord-zuid en 112.5 graden het moeilijkst te zijn om aan het convenant te voldoen. De stand van de zon en de locatie van de bomen zijn ongunstig waardoor de 40% schaduw hier vaak moeilijk of niet bereikt kan worden. Ook is uit dit onderzoek gebleken dat de boomafstand sterk afhangt van profiel, oriëntatie, woonlagen en boomsoort. Hierdoor is er geen éénduidig antwoord te geven op de hoofdvraag.
Het onderzoek is uitgevoerd met de meest nauwkeurige parameters van Tygron waardoor het zo valide mogelijk is onderzocht, ook is er een stappenplan opgesteld om het onderzoek reproduceerbaar te maken. Echter blijven er beperkingen in het onderzoek zoals de minimale celgrootte in Tygron, deze is namelijk 0.25m lang en 0.25m breed. Ook gaan de boomafstanden uit van perfecte boomomstandigheden waardoor de werkelijke afstand kleiner kan zijn.
Dit onderzoek heeft de gemeente Rotterdam een goed handvat gegeven om mee verder te werken. De twee belangrijkste vervolgstappen zijn om de tool uit te breiden met extra profielen en oriëntaties uit de Rotterdamse Stijl en het Convenant Klimaatadaptief Bouwen breder in de organisatie te introduceren.