Samenvatting

In opdracht van het lectoraat Verslavingskunde en Forensische zorg, is kwalitatief onderzoek gedaan naar de gezinsrelaties van vaders in detentie. Met behulp van interviews is er in kaart gebracht wat de ervaringen zijn van vaders in detentie rondom gezinsrelaties. In dit onderzoek wordt de volgende onderzoeksvraag beantwoord: "Hoe ervaren vaders in detentie gezinsrelaties en wat hebben vaders nodig van een penitentiaire inrichting op het gebied van vaderschap?’’ De volgende deelvragen zijn gebruikt om de onderzoeksvraag te beantwoorden: "Hoe ervaart een vader in detentie de relatie met zijn kind(eren)?’’, "Hoe ervaart een vader in detentie de relatie met de moeder van zijn kind(eren)?’’, "Wat voor adviezen omtrent vaderschap heeft een vader voor de penitentiaire inrichting?’’

De doelstelling van het onderzoek is inzicht krijgen in de gezinsrelaties van de gedetineerde vader. Er is onderzocht wat de ervaringen zijn van de vaders in detentie en wat de vaders nodig hebben op het gebied van gezinsrelaties en het vaderschap van de penitentiaire inrichting. Er is daarom een poster gemaakt voor gevangenispersoneel.

Voor het beantwoorden van de deelvragen zijn de ervaringen van de vaders weergegeven. Dit is tot stand gekomen door middel van het interviewen van twintig gedetineerde vaders. Uit deze interviews zijn een aantal resultaten voortgekomen.

Zo ervaren vaders het contact met de kinderen overwegend positief. De vaders hebben graag contact met de kinderen, zowel fysiek als via (beeld)bellen. Wel zijn er moeilijkheden zoals regels omtrent bezoek binnen de gevangenis. Ook verandert de band de tussen vader en kind, dit kan zowel op een positieve als negatieve manier zijn. De vaders vinden het lastig dat ze niet aanwezig kunnen zijn bij het opgroeien van hun kinderen en voelen dat de band hierdoor verslechtert. Anderen gaven aan dat er nu juist meer tijd kon worden besteed aan de kinderen, waardoor de vaders het idee hadden dat de band juist verbeterde. Er was ook een groep vaders die geen tot weinig verandering opmerkte.

Het contact met de moeder is voor de vaders lastig. De partner wordt op meerdere vlakken gemist en er is behoefte aan meer contact. Het wordt als prettig ervaren als de moeders op bezoek komen. Daarbij is er ook sprake van schuldgevoel dat de moeder een partner in detentie heeft. De band tussen de vader en moeder kan door de detentie veranderen. Zowel op een positieve als negatieve manier. Net als bij de band met de kinderen merkten sommige vaders op dat de band met hun partner verslechterde door een detentie, doordat zij niet aanwezig konden zijn om hun partner te ondersteunen. Anderen merkten weer dat de band ook kan verbeteren omdat er nu juist meer tijd was om te bellen en/of af te spreken met hun partner, het bood nieuwe perspectieven.

Vaders geven aan verschillende dingen nodig te hebben van de penitentiaire inrichting. Dit gaat vooral om consequentheid van het personeel rondom de regels van de bezoeken van de kinderen, de kindvriendelijkheid van de omgeving en het aantal gezinskamers. De vaders merken dat bepaalde dingen bij de ene bewaker wel mag en bij een andere weer niet. Ook missen ze vooral een menselijke benadering van het personeel, dat er bijvoorbeeld af en toe wordt gevraagd hoe het gaat, of ze een gezin hebben en of het personeel iets voor de gevangenen kan betekenen. Met samenvatting in het engels. includes a summary in English