Samenvatting

Dit onderzoek heeft betrekking op het online onderwijs tijdens de coronacrisis. Gezien de coronacrisis is het op dit moment niet meer mogelijk om fysiek onderwijs aan te bieden. De Hanzehogeschool Groningen is daarom genoodzaakt om onderwijs online aan te bieden.

Het doel van het onderzoek is om in kaart te brengen wat het online onderwijs tijdens de coronacrisis doet met de studiemotivatie van studenten van de Hanzehogeschool. Dit wordt onderzocht aan de hand van drie behoeften die bepalend zijn voor motivatie volgens de Zelf-determinatie Theorie: autonomie, betrokkenheid en competentie (Deci & Ryan, 2000). Hiervoor is de volgende onderzoeksvraag opgesteld: ‘Hoe ervaren studenten van de Hanzehogeschool Groningen de mate van autonomie, betrokkenheid en competentie tijdens het online onderwijs in de coronacrisis en welke gevolgen heeft dit voor de studiemotivatie?’

Om antwoord te geven op de onderzoeksvraag is praktijkonderzoek uitgevoerd. Hiervoor zijn veertien studenten van zes verschillende schools van de Hanzehogeschool Groningen geïnterviewd middels een semigestructureerd interview. Het doel hiervan is om inzicht te verkrijgen in de ervaringen van studenten als het gaat om autonomie, betrokkenheid en competentie ten tijde van online onderwijs. Daarnaast is in kaart gebracht welke behoeftes studenten nu hebben, wat de winsten en verliezen zijn en wat behouden moet blijven als het onderwijs weer fysiek aangeboden kan worden.

Gebleken is dat studenten de betrokkenheid als minder ervaren of dat deze nagenoeg ontbreekt. Studenten geven aan dat ze behoefte hebben aan contact met medestudenten en docenten. Voor wat betreft de autonomie en competentie lopen de ervaringen uiteen. De ene student ervaart de autonomie en vrijheid als prettig, mits het binnen bepaalde kaders is. De ander vindt dat er teveel vrijheid is en raakt het overzicht kwijt. Voor wat betreft competentie geven studenten aan dat ze bij fysieke lessen meer indirect leren dan online. Er is behoefte aan duidelijkheid, structuur en overzicht. Het is een winst dat online lessen efficiënter zijn. Er is meer vrij beschikbare tijd en er hoeft niet gereisd te worden. Een verlies is dat er geen praktijkonderwijs aangeboden kan worden en dat indirect leren wordt ontnomen. Hoorcolleges worden nu opgenomen. Dit moet zo blijven als het straks weer mogelijk is om naar school te kunnen. Ook de flexibiliteit wordt als prettig ervaren en moet behouden blijven. De studiemotivatie is over het algemeen omlaag gegaan bij betrokkenheid, echter is het bij sommige studenten ook gelijk gebleven. De studiemotivatie bij autonomie is verschillend, hoe de een het prettig vindt, vindt de ander dit niet. Als het gaat om competentie, gaat over het algemeen de motivatie ook omlaag.

Op basis hiervan wordt aanbevolen aan de Hanzehogeschool Groningen om hoorcolleges voortaan op te nemen zodat deze teruggekeken kunnen worden. Daarnaast kan er meer keuzevrijheid komen in bijvoorbeeld onderwerpen of het kiezen van bepaalde cursussen. Hierbij is het van belang dat er kaders zijn en dat er vooraf heldere voorwaarden en minimale vereisten zijn vastgesteld. Bovendien geven studenten aan dat er behoefte is aan structuur en duidelijkheid vanuit de opleiding. Er zou een overzicht moeten komen waarin alle lessen, boeken, opdrachten en tentamens staan. Een andere aanbeveling is het feit dat er meer contact met de studieloopbaanbegeleider mag komen. Het gaat hierbij om meer gesprekken en contact. De respondenten benoemen deze behoefte tot contact specifiek.

Tot slot zou een interessant vervolgonderzoek kunnen zijn om eerstejaars- en internationale studenten te vragen naar hun meningen en ervaringen, omdat het wellicht nieuwe informatie zou opleveren in relatie tot verandering van studiemotivatie en ideeën over het online onderwijs.
Samenvatting ook in het Engels.