Samenvatting

Hielpijn wordt in het overgrote deel van de gevallen veroorzaakt door fasciopathie plantaris. De aandoening, die voorheen bekend was als fasciitis plantaris, veroorzaakt vijftien procent van alle voetklachten die medische hulp vereisen. Hoewel de exacte oorzaak onderwerp van discussie is, speelt degeneratieve verandering van de fascia plantaris een rol. De incidentie en prevalentie in Nederlandse huisartsenpraktijken was in 2012 respectievelijk 2,44 en 2,36 per duizend inwoners. Fasciopathie plantaris kent een grote variatie aan behandelopties waarbij onderscheid wordt gemaakt in conservatieve therapie, extra corporeal shockwave therapie, injecties/medicatie en een chirurgische ingreep. Geadviseerd wordt om conservatieve therapie uit te proberen voordat invasieve therapieën ingezet worden. Vanwege het gebrek aan wetenschappelijk bewijs over de meest effectieve interventie zouden risicoloze en goedkope behandelingen zoals rekken als eerst toegepast moeten worden. Rekken bij fasciopathie plantaris kan uitgevoerd worden op de kuitmusculatuur of fascia plantaris. In het verleden is gebleken dat gastrocnemius-soleus rekken de fascia plantaris niet optimaal aanspreekt en enkel als aanvulling op fascia plantaris specifiek rekken gebruikt zou moeten worden. Voor zover bekend is fascia plantaris specifiek rekken als opzichzelfstaande interventie niet eerder onderzocht in de vorm van een literatuurstudie. Het doel van dit onderzoek is dan ook om te reviewen wat het effect van fascia plantaris specifiek rekken op pijnvermindering bij patiënten met fasciopathie plantaris is. De zoekacties voor deze literatuurstudie werden uitgevoerd in de online databanken Pubmed, Cinahl en PEDro. De zoekstring kwam tot stand door het koppelen van zoektermen middels booleaanse operatoren. Vervolgens werd er gezocht naar randomized controlled trials van maximaal tien jaar oud. De verkregen studies werden beoordeeld op methodologische kwaliteit middels de PEDro-schaal. Toetsing van de mate van bewijs van deze literatuurstudie vond plaats aan de hand van een best evidence synthese. Vijf randomized controlled trials werden geïncludeerd. PEDro-scores varieerden van vijf tot acht. Twee van de vijf studies vonden statistisch significante pijnvermindering in de groepen die fascia plantaris specifiek rekken toepasten, na twee (p<0.001), vier (p<0.001) en in een studie 24 (p<0.01) maanden. Op basis van de best evidence synthese kan geconcludeerd worden dat er onvoldoende bewijs is voor het effect van fascia plantaris specifiek rekken op pijnvermindering bij patiënten met fasciopathie plantaris. Aanbevolen wordt om terughoudend te zijn met het gebruiken van fascia plantaris specifiek rekken als opzichzelfstaande interventie. Vanwege de gevonden klinisch relevante effecten en het feit dat de interventie eenvoudig en laag in kosten is zou fascia plantaris specifiek rekken wel gebruikt kunnen worden als aanvulling op andere interventies. Vervolgonderzoek naar de meest effectieve behandeling ter vermindering van pijn bij patiënten met fasciopathie plantaris wordt aanbevolen. Geadviseerd wordt om gebruik te maken van no-treatment controlegroepen, onderscheid te maken in acute- en chronische fasciopathie plantaris en gedurende de studie het gebruik van pijnmedicatie en inlegzolen niet toe te staan.
Samenvatting ook in het Engels