Samenvatting

Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Dienst Justitiële Inrichting Noord Nederland en heeft betrekking op de implementatie van een familiebenadering in de Penitentiaire Inrichting Leeuwarden (Hierna PI Leeuwarden). Een familiegerichte benadering is een benadering waar samen met en voor de families van de gedetineerden gewerkt wordt aan de vermindering van de kans op recidive, intergenerationele criminaliteit en sociale uitsluiting. Sinds de modernisering van het gevangeniswezen wordt er gewerkt met een meer persoonsgerichte benadering rondom de resocialisatie van de gedetineerden. Deze werkwijze focust zich op de verweving van de detentie en re-integratie. Door deze persoonlijke benadering is aan het licht gekomen hoe belangrijke factor de familierelatie hierin is. Naast dat de familie een grote invloed heeft op de re-integratie van de gedetineerde, draagt een voorspoedig contact tussen de gedetineerde en zijn familie ook bij aan de voorkoming van intergenerationele criminaliteit en sociale uitsluiting. De opdrachtgever wil met de opzet van een familiegerichte benadering in de eerste plaats de negatieve effecten van detentie op het gezin en de samenleving verminderen en in de tweede plaats, de recidive cijfers aanpakken. De inrichting HMP Parc werkt sinds 2006 met een familiebenadering (Family Based Approach) en wordt in dit onderzoek als vergelijkingsmateriaal gebruikt. Het Family Based Approach (Hierna: Family Approach) bestaat in Parc uit vijf kernbegrippen: het Visitors Centre, de Visits Hall, de Family Interventions Lounge, de Family Interventions en de Family Interventions Unit. In dit onderzoek is alleen het onderdeel Family Interventions uitgediept. Het doel van dit onderzoek is om aanbevelingen te doen aan de Dienst Justitiële Inrichtingen Noord Nederland over hoe het onderdeel Family Interventions van de Family Approach van HMP Parc geïmplementeerd kan worden in de Nederlandse Penitentiaire Inrichtingen, beginnend bij de PI Leeuwarden. Op basis hiervan is de volgende centrale onderzoeksvraag geformuleerd: “Op welke wijze kan het onderdeel Family Interventions van de afdeling Family Approach uit HMP Parc mogelijk ten uitvoer worden gebracht in de Nederlandse Penitentiaire Inrichtingen, beginnend bij de PI Leeuwarden?” In de eerste plaats is voor beantwoording van de onderzoeksvraag een theoretische studie verricht. Deze heeft zich verdiept in de internationale wet- en regelgeving over omgang en contact en de opzet van Family Interventions. Hieruit is naar voren gekomen dat ieder persoon recht heeft op een bescherming van zijn ‘Family Life’ en heeft de gedetineerde die in nauwe persoonlijke betrekking tot zijn kind staat, de mogelijkheid zijn recht op ‘Family Life’ uit te oefenen. Daarnaast heeft een gedetineerde recht op contact met de buitenwereld (lees: gezin en kinderen) te onderhouden. Dit kan door middel van een brief, telefoon of andere vormen van communicatie. Hier valt ook de bezoekmogelijkheid onder.